Jump to content

बिहार राज्य

विकिपिडिया नं
बिहार
—  state  —
महाबोधि देगः, बुद्धया जीवननाप स्वापू दूगु ४गु तीर्थस्थलय् छगू व हलिम सम्पदा धलःया छगू सम्पदा।[]
महाबोधि देगः, बुद्धया जीवननाप स्वापू दूगु ४गु तीर्थस्थलय् छगू व हलिम सम्पदा धलःया छगू सम्पदा।[]
Location of बिहार
निर्देशाङ्क

25°22′N 85°08′E / 25.37°N 85.13°E / 25.37; 85.13

देय् भारत
क्षेत्र अंगिका क्षेत्र, भोजपुरी क्षेत्र, मगध क्षेत्र, मिथिला क्षेत्र
राज्य बिहार
विभाग पटना, तिरहुत, सरन, दरभंगा, कोसी, पुर्णिया, भागलपुर, मुंगेर, मगध
जिल्ला ३८
बिहार सन् १९१२
राजधानी पटना
तःधंगु नगर पटना
तःधंगु महानगर पटना
Governor देवानन्द कुँवर
Chief Minister नितिश कुमार
Deputy Chief Minister सुशील कुमार मोदी
संसद (थाय्) निगु सदनात्मक (२४३ + ९६)
सांसद क्षेत्र parliamentary constituencies in Bihar
High Court पटना उच्च न्यायालय
District Courts of India
लिङ्गानुपात 108.8 /
साक्षरता

• Male
• Female

52.0% 

• 59.7%
• 33.1%

व्यावहारिक भाय्() हिन्दी, अंग्रेजी भाषा, उर्दू, भोजपुरी भाषा, मगही भाषामैथिली
ई लागा IST (UTC+05:30)
विस्तार 99,200 square kilometres (38,300 sq mi) (12th)
वायु मण्डल

तापमान
• ग्रीष्मकाल
• शीतकाल

ETh (कोप्पेन्)

     27 °C (81 °F)
     34 °C (93 °F)
     10 °C (50 °F)

Governing body Government of India, Government of Bihar
ISO 3166-2 IN.BR
Portal मूलुखा: बिहार  
जाःथाय् gov.bih.nic.in
बिहारया लालमोहर

बिहार भारतया छगू राज्य ख। बिहारया राजधानी पटना ख । बिहारया उत्तरय् नेपाल, पूर्वय् पश्चिम बंगाल, पश्चिमय् उत्तर प्रदेश व दक्षिणय् झारखण्ड दु। थुकिया नां बौद्ध विहारं वःगु धैगु मान्यता दु। थ्व लागा गंगा व उकिया सहायक खुसितेगु मैदानय् ला। प्राचीन कालया विशाल साम्राज्यतेगु गढ थ्व प्रदेश वर्तमानय् भारतया अर्थव्यवस्थाया दक्ले ल्युनेया राज्यय् छगू ख।

इतिहास

[सम्पादन]

बिहारया ऐतिहासिक नां मगध ख । बिहारया राजधानी पटनाया ऐतिहासिक नाम पाटलिपुत्र ख।

प्राचीन काल

[सम्पादन]

प्राचीन कालय् मगधया साम्राज्य भारतया दक्ले शक्तिशाली साम्राज्यय् छगू ख। थनं मौर्य वंश, गुप्त वंश व मेमेगु यक्व राजवंशतयेसं भारतया यक्व भागय् राज यात। मौर्य वंशया शासक सम्राट अशोकया साम्राज्य सकल भारतनापं पश्चिमय् अफ्गानिस्तान तक्क थ्यं। मौर्य वंशया शासन ३२५ ईस्वी पूर्व निसें १८५ ईस्वी पूर्व तक्क दयाच्वन। खुगु व न्यागु शताब्दी इसापूर्वय् थन बौद्धजैन धर्मतयेगु उद्भव जुल। अशोकं बुद्ध धर्मया प्रचारय् महत्वपूर्ण भूमिका म्हितल व वय्‌कलं थःगु काय्‌ महेन्द्रयात बौद्ध धर्मया प्रसारया निंतिं श्रीलंका छ्वयाबिल। वय्‌कलं थःगु काय्‌यात पाटलिपुत्र (वर्तमान पटना)या छगू घाटं विदा यानादिल व थ्व घाटयात आःतक्क नं महेन्द्रया नामं महेन्द्रू घाट धाइगु या।

भूगोल

[सम्पादन]

थ्व राज्यया मू झ्वलाय् ककोलत, मंझर कुंड, धुआ कुंड, नॉर्थ टैंक आदि ला।

प्रशासन

[सम्पादन]

थ्व राज्ययात विभाग, विभागतेत जिल्ला व जिल्लातेत तहसीलय् बायातःगु दु। तहसीलया अधीनय् थी-थी ग्राम पञ्चायत ला।

थ्व राज्यया मू नगर थ्व कथं दु-

संस्कृति

[सम्पादन]

थनया मू नसाय् कढ़ी, खिचड़ी, घूगनी, पिट्ठा, चिवड़ा, सत्तू, धेस्का, साग, कोफ्ता, भर्वां करेला, पचरंगी कोरमा, पालक पनीर, शाही पनीर, लिट्टी, चोखा, पुआ , सूरन चटनी, ठेकुआ, खाजा, बेसन की सब्जी, काला चना घूमनी, आलू चोखा, चना-नेनुआ, चना दाल की कचौरी, तिल बर्फी आदि ला।

प्याखँ

[सम्पादन]

थनया मू प्याखँय् करमा, घुमकड़िया कीर्तनियां, चेकवा, छऊ, जटजटनि, जदूर, जातरा, जाया, झीका, डांगा, पंवरिया, बरबो-बरवाहन, बैमा, माघा, माधी, मुझरी, मूका, विदायत, विदेशिया, सोहराई आदि ला।

लिधंसा

[सम्पादन]

स्वयादिसँ

[सम्पादन]