Jump to content

फिजी

विकिपिडिया नं
फिजि भासय् Matanitu Tugalala o Viti, फिजि हिन्दीइ: फ़िजी गणराज्य Fijī Gaṇarājya
फिजि गणतन्त्र
फिजियागु ध्वांय Coat of arms फिजियागु
ध्वांय Coat of arms
म्ये: "God Bless Fiji"

फिजियागु नक्सा
फिजियागु नक्सा


राजधानी Suva[१]
तधंगु सहर capital
औपचारिक भाय
सरकार Unitary parliamentary republic
 - President Wiliame Katonivere
 - Prime Minister Sitiveni Rabuka
 - Chief Justice Salesi Temo (acting)
 - Deputy Prime Ministers Viliame Gavoka
Biman Prasad
Manoa Kamikamica
 - Parliament Speaker Naiqama Lalabalavu
Independence from the United Kingdom 
 - Independence 10 October 1970 
 - Republic 6 October 1987 
 - Current constitution 6 September 2013 
क्षेत्रफल  
 - फुकं [[{{{area_magnitude}}}वर्ग मि |{{{area}}} किमि²]] (151st)
  ({{{areami²}}} वर्ग माइल) 
 - लयागु प्रतिशत (%) negligible
जनसंख्या  
 - 2018 एस्टिमेटेड 926,276[३] (161st)
 - 2017 सेन्सस् 884,887[४]
 - जनघनत्व {{{population_density}}}/किमि² (148th)
({{{population_densitymi²}}}/वर्ग माइल) 
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) 2023 एस्टिमेट
 - फुकं increase $15.152 billion[५] (158th)
 - प्रति छ्यं increase $16,563[५] (102nd)
मुद्रा Fijian dollar (FJD)
ई क्षेत्र FJT (UTC+12)
इन्टरनेट TLD .fj
कलिंग कोड ++679

फिजि वा फिजी आधिकारिक रूपं फिजी गणराज्य मेलानेसियाय् दक्षिण प्रशान्त महासागरया ओशिनियाया छगू देय् ख। थ्व देय् न्युजिल्याण्ड स्वया थ्यं-मथ्यं १,१०० समुद्री माइल(२००० किमि; १,३०० माइल) तापाः। थ्व देसय् ३०० स्वया अप्व टापुत दु-गुकिलि करिब ११०य् स्थायी रुपं बसोबास दु व ५०० स्वया अप्व टापुचा (चिधंगु टापु) दु। थ्व देय्या कुल भूभाग करिब १८,३०० वर्ग किलोमिटर (७,१०० वर्ग माइल) दु। थ्व देय्या दकलय् पिनेया टापु पुचः ओनो-इ-लाउ ख। ९२४,६१०या कुल जनसंख्याया करिब ८७% निगु मू टापु भिति लेभुभानुआ लेभुइ च्वं। करिब स्वब्वय् छब्व फिजियनत भिति लेभु, राजधानी सुभाया तटय् वा चिधंगु शहरी केन्द्रय् गथेकि नादी(गन पर्यटन मू स्थानीय उद्योग ख) वा लाउतोका(गनचिनी उद्योगयाप्रभुत्व दु)य् च्वनि। भिति लेभुया दुनेया भूभागया जटिल भूगोलया कारणं म्हो जक मनूत अन च्वनाच्वंगु दु।

फिजीया अप्वः धया थें टापुत थ्यंमथ्यं १५ कोटी दँ न्ह्यः दयावःगु ज्वालामुखीया गतिविधिं दयेकूगु खः। थौं नं भानुआ लेभु व तवेउनी टापुइ छुं भूतापीय (जियोथर्मल) गतिविधि जुयाच्वंगु दु। भिति लेभुइ दूगु भूतापीय प्रणालीया उत्पत्ति गैर-ज्वालामुखीं जूगु ख व थुकिलि म्हो तापक्रमया सतहया डिस्चार्ज (लगभग ३५ निसें ६० डिग्री सेल्सियस वा ९५ व १४० °F)या दथुइ जुइ।

मनुत ईसापूर्व निगूगु सहस्राब्दी निसें फिजीइ च्वनाच्वंगु दु—न्हापा अस्ट्रोनेसियाली व लिपा मेलानेसियाली, गुकिलि छुं पोलिनेसियाली प्रभाव खनेदु। १७गु शताब्दीइ दकलय् न्हापां युरोपियनत फिजी भ्रमण याःगु खः। सन् १८७४इ, न्हूगु स्वतन्त्र राज्य फिजियात बेलायतीतेसं थःगु अधीनय् लाकाः फिजीया उपनिवेश पलिस्था यात। फिजी सन् १९७० तक्क क्राउन कोलोनीया रुपय् संचालन जुल, गुबले थ्व देसं स्वतन्त्रता प्राप्त यात व डोमिनियन अफ फिजीया नामं म्हसीकल। सन् १९८७इ, छझ्वः तख्तापलट धुंका सत्ता काःगु सैन्य सरकारं थ्व थाय्यात गणतन्त्र घोषणा यात। सन् २००६या तख्तापलटय् कमोडोर फ्र्याङ्क बाइनिमारामां सत्ता कब्जा यात। सन् २००९य् फिजियन उच्च अदालतं सैनिक नेतृत्व गैरकानूनी जूगु फैसला यात। उगु इलय् राष्ट्रपति रातु जोसेफा इलोइलो, गुम्हेसित सेनां नां जकया राष्ट्रप्रमुखया रुपय् कायम यानातःगु खः, औपचारिक रुपं १९९७या संविधान खारेज यानाः बाइनिमारामायात अन्तरिम प्रधानमन्त्रीया रुपय् हाकनं नियुक्त यात। लिपा सन् २००९य् इलोइलोया थासय् रातु एपेली नैलाटिकाउ नायः जुल। १७ सेप्टेम्बर २०१४ खुनु, यक्व दँया लिपा छगू ​​लोकतान्त्रिक निर्वाचन जुल। बाइनिमारमाया फिजीफर्स्ट पार्टीं ५९.२% मत त्याकूगु खःसा अन्तर्राष्ट्रिय पर्यवेक्षकतय्सं थ्व चुनावयात विश्वसनीय तायेकूगु दु।

फिजीया प्रचुर मात्राय् वन, खनिज, व न्याया संसाधनया कारणं प्रशान्त महासागरया दकलय् विकसित अर्थतन्त्रय् छगू दु। थ्व देय्या मुद्रा फिजियन डलर ख, गुकिलि विदेशी मुद्राया मू स्रोत पर्यटक उद्योग, विदेशय् ज्या याइपिं फिजियनतेगु रेमिट्यान्स, बोतल लःया निर्यात, व चिनी ला। स्थानीय सरकार व नगर विकास मन्त्रालयं फिजीया स्थानीय सरकारया निरीक्षण याइ, गुकिलिं नगर व नगर परिषदया रुप काइ।

स्वयादिसँ

[सम्पादन]

लिधंसा

[सम्पादन]
  1. Although Suva is the largest population center that is classified as a "city", the town of Nasinu has a population that is slightly higher than Suva's. See Age, Sex and Marital Status by Urban and Rural Enumeration, Fiji 2007. Fiji Bureau of Statistics.
  2. 2012 Constitution of Fiji. Chapter 1.3.3 – This Constitution is to be adopted in the English language and translations in the iTaukei and Hindi languages are to be made available.
  3. Fiji Demographics Profile.
  4. Government of Fiji (10 January 2018). Fiji Bureau of Statistics Releases 2017 Census Results.
  5. ५.० ५.१ World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Fiji). International Monetary Fund (10 October 2023).