संयुक्त राज्य अमेरिका

विकिपिडिया नं
United States of America
अमेरिकायागु ध्वांय चिन्ह अमेरिकायागु
ध्वांय चिन्ह
म्ये: द स्टार-स्प्यांगल्द बॅनर

अमेरिकायागु नक्सा
अमेरिकायागु नक्सा


राजधानी वॉशिंग्टन DC
38°53′N 77°02′W
तधंगु सहर न्यू यॉर्क सिटी
औपचारिक भाय None at federal level
(अमेरिकन अंग्रेजी de facto)
सरकार Federal constitutional republic
 - President Joe Biden (D)
 - Vice President Kamala Harris (D)
Independence from Great Britain 
 - Declared July 4 1776 
 - Recognized September 3, 1783 
क्षेत्रफल  
 - फुकं 9,631,420 किमि² (3rd1)
  (3,718,695 वर्ग माइल) 
 - लयागु प्रतिशत (%) 4.87
जनसंख्या  
 - 2006 एस्टिमेटेड Expression error: Unexpected < operator.[१] (3rd)
 - 2000 सेन्सस् 281,421,906
 - जनघनत्व 31/किमि² (172nd)
(80/वर्ग माइल) 
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) 2006 एस्टिमेट
 - फुकं $13.049 trillion (1st)
 - प्रति छ्यं $43,555 (3rd)
मुद्रा United States dollar ($) (USD)
ई क्षेत्र (UTC-5 to -10)
 - वर्खा (DST) (UTC-4 to -10)
इन्टरनेट TLD .us .gov .edu .mil .um
कलिंग कोड +1
1 Sometimes listed as 4th; the rank is disputed with China.

संयुक्त राज्य अमेरिका (वा संयुक्त राज्य, युएस, युएसए, वा अमेरिका) ५०गु राज्य व छगू संघीय जिल्ला दूगु छगू संघीय संवैधानिक गणतन्त्र ख। थ्व देय्या मू भूभाग उत्तर अमेरिकाय् ला धाःसा हवाइ राज्य प्रशान्त महासागरय् ला। थ्व देय्या मू भूभागया उत्तरय् कॅनडा, दक्षिणय् मेक्सिको, पूर्वय् अटलांटिक महासागर व पश्चिमय् प्रशान्त महासागर ला। थ्व देय्या अलास्का राज्य धाःसा उत्तर अमेरिकाया उत्तरी लागाय् ला। अलास्काया पूर्वय् कॅनडा, पश्चिमय् बेरिंग स्ट्रेट धुंका रुस ला। हवाइ राज्य धाःसा छगू आर्किपेगालो ख। थ्व राज्य मध्य प्रशान्तय् ला।

३.७९ मिलियन वर्ग माइल वा ९.८३ वर्ग किमि क्षेत्रफल दूगु व ३१०मिलियन जनसंख्या दूगु थ्व देय् क्षेत्रफल व जनसंख्या निगुलिं कथं हलिमया दक्ले तःधंगु देय्य् छ्गू देय् जुवः। थ्व राष्ट्रय् हलिमया यक्व थासं जुइगु इमिग्रेसनया कारणं थ्व राष्ट्र हलिमया दक्ले बहुजातीय व बहु सांस्कृतिक राष्ट्रय् छगूया रुपय् पलिस्था जूगु दु। [२] संयुक्त राष्ट्र अमेरिकाया अर्थतन्त्र हलिमया दक्ले तःधंगु राष्ट्रिय अर्थतन्त्र ख। सन् २०१०या एस्टिमेसन कथं थ्व देय्या कूल जिदिपि $१४.७८० त्रिलियन (नोमिनल जिदिपिया २३% व पर्चेजिङ पावर प्यारिटी कथं हलिमया २०% ) दु। [३][४]

अमेरिकाया आदिवासी एसिया जुया आःया संयुक्त राज्य अमेरिकाय् द्वलंद्व दं न्ह्य थ्यन। थ्व आदिवासी जनसंख्या युरोपेली मनुतयेसं हःगु ल्वेया कारणं सिक्क म्हो जुवन। संयुक्त राष्ट्र अमेरिका देय्या रुपय् आःया अमेरिकाया पूर्वी तटीय लागाया १३गु उपनिवेषं पलिस्था जूगु ख। जुलाई १७७६इ संयुक्त राज्य अमेरिकाया स्वतन्त्रताया घोषणां अमेरिकायात आत्मनिर्णयया अधिकार व सहकारी संघया अधिकार बिल। थ्व क्रान्तिकारी राज्यतयेसं बेलायती साम्राज्ययात अमेरिकी क्रान्तिकारी हताय् परास्त याना इतिहासय् दक्ले न्हापांगु सफल स्वतन्त्र उपनिवेषं दयावःगु राष्ट्र जुवन।[५] वर्तमान संयुक्त राज्य संविधान सेप्तेम्बर १७, १७८७य् अवधारित जूगु ख। दच्छि धुंका थुकिया पालनां राज्यतयेत संघीय गणतन्त्रया अंग व छगू बल्लागु केन्द्रिय सरकारया पलिस्था यात। युनाइटेड स्टेट्स बिल ऑफ राइट्स व थुकिया १०गु अमेन्द्मेन्ट्सं यक्व नागरिक अधिकार सुनिष्चित यात। थ्व सन् १७९१य् र्याटिफाइड जुल।

१९गु शताब्दीइ संयुक्त राष्ट्र अमेरिकां आदिवासीतयेगु ट्राइबयात उठिबास याना, फ्रान्सनाप लुइजियाना न्याना, स्पेननाप फ्लोरिडा न्याना, ओरेगन काउन्टीया छुं भूभाग संयुक्त अधिराज्यनाप न्याना, एल्टाक्यालिफोर्निया व न्यु मेक्सिको मेक्सिकोनाप न्याना, अलास्का रुसनाप न्याना व टेक्सास गणतन्त्र व हवाई गणतन्त्रयात परास्त याना थःगु क्षेत्रफल बिस्तार यात। बुंज्याय् आधारित दक्षिणी व उद्योगय् आधारित उत्तरी राज्यतयेगु दासप्रथाय् जूगु असहमतिं व राज्यया अधिकारया असहमतिं अमेरिकी गृह हता सन् १८६०या दशकय् न्ह्यथन। उत्तरया विजयं थ्व राष्ट्रया विभाजन पन व संविधानया १३गु संशोधनं दासप्रथा क्वचाल। १८७०या दशकं थ्व राष्ट्रया अर्थतन्त्र हलिमया हे दक्ले तधंगु जुवन।[६] स्पेनी-अमेरिकी हता व न्हापांगु हलिम हतां थ्व राष्ट्रयात छगू सामरिक शक्तिया रुपय् पलिस्था यात। लिउ हलिम हताया लिच्वया कथं थ्व देय् हलिमया न्हापांगु आणविक शक्ति दूगु देय् व संयुक्त राष्ट्र संघया स्थायी सदस्य जुवन। शीत हता व सोभियत संघया विखण्डनं थ्व देय्यात हलिमया छगू जक्क सुपरपावरया रुपय् पलिस्था यात। हलिमया कूल सैन्य खर्चया ४३% थ्व देशं थःगु सेनाय् जक्क याइ। नापं थ्व देशं हलिमया अर्थ, राजनीति व संस्कृतिया नेतृत्त्वदायी भूमिका नं म्हिताच्वंगु दु। [७]

इतिहास[सम्पादन]

भूगोल[सम्पादन]

अर्थतन्त्र[सम्पादन]

आर्थिक सूचक
बेरोजगारी 7.8% (सेप्टेम्बर २०१२) [८]
कुल ग्राहस्थ उत्पादन वृद्धि 1.3% (2Q 2012), 1.7% (2011) [९]
CPI इन्फ्लेसन 1.7% (May 2011 – May 2012) [१०]
गरिबी 15.1% (2010) [११]
पब्लिक डेब्ट $15.78 trillion (June 25, 2012) [१२]
Household net worth $58.5 trillion (4Q 2011) [१३]

संयुक्त राज्यय् पूंजीवादी मिश्रित अर्थतन्त्र व्यवस्था दु। थ्व व्यवस्थायात प्रचुर प्राकृतिक स्रोत, उच्च कोटीया भौतिक पूर्वाधार, व उच्च उत्पादकत्त्वं ग्वहालि याःगु दु। [१४] अन्तराष्ट्रिय मौद्रिक कोषया कथं संराया $१५.१ ट्रिलियनया कुल ग्राहस्थ उत्पादन सकल हलिम उत्पादनया बजाः एक्स्चेञ्ज दरय् २२% जुवं व पर्चेज पावर प्यारिटी अनुसार १९% थ्यं। [३] मेमेगु देय् स्वया तःधंगु अर्थतन्त्र जुसां युरोपेली संघया तुलनाय् संरा अमेरिकाया राष्ट्रिय जिडिपि (पिपिपि) ५% कम दु। [१५] थ्व देय् जिडिपि पर क्यापिटा (नोमिनल) कथं ९गु थासय् व जिडिपि पर क्यापिटा कथं ६गु थासय् ला। [३] संरा डालर हलिंया प्राथमिक रिजर्भ करेन्सी ख। [१६]

राजनीति[सम्पादन]

थ्व देय् निगु तधंगु पार्टी दु- डेमोक्र्याटिक व रिपब्लिकन।

स्वयादिसँ[सम्पादन]

लिधंसा[सम्पादन]

  1. Extrapolation from U.S. POPClock
  2. Adams, J. Q., and Pearlie Strother-Adams (2001). Dealing with Diversity. Chicago: Kendall/Hunt. ISBN 0-7872-8145-X.
  3. ३.० ३.१ ३.२ World Economic Outlook Database. International Monetary Fund (October 2009). 2010-04-27 कथं।
  4. The European Union has a larger collective economy, but is not a single nation.
  5. Dull, Jonathan R. (2003). "Diplomacy of the Revolution, to 1783", p. 352, chap. in A Companion to the American Revolution, ed. Jack P. Greene and J. R. Pole. Maiden, Mass.: Blackwell, pp. 352–361. ISBN 1-4051-1674-9.
  6. Maddison, Angus (2006). Historical Statistics for the World Economy. The Groningen Growth and Development Centre, Economics Department of the University of Groningen. 2008-11-06 कथं।
  7. Cohen, Eliot A. (July/August 2004). History and the Hyperpower. Foreign Affairs. 2006-07-14 कथं। "Country Profile: United States of America", BBC News, 2008-04-22. Retrieved on 2008-05-18.
  8. Employment Situation Summary. U.S. Dept. of Labor (2012-10-05). 2012-10-05 कथं।
  9. National Income and Product Accounts Gross Domestic Product, 1st Quarter 2012 (Advance Estimate). Bureau of Economic Analysis (2012-04-27). 2012-05-08 कथं। Change is based on chained 2005 dollars. Quarterly growth is expressed as an annualized rate.
  10. Consumer Price Index: May 2012. Bureau of Labor Statistics (2012-06-14). 2012-06-27 कथं।
  11. Income, Poverty, and Health Insurance Coverage in the United States: 2010. U.S. Census Bureau (2010-09-14). 2011-09-16 कथं।
  12. Debt Statistics. U.S. Dept. of the Treasury. 2012-06-27 कथं।
  13. Flow of Funds Accounts of the United States: Flows and Outstandings Fourth Quarter 2011. U.S. Federal Reserve (2012-03-08). 2012-04-17 कथं।
  14. Wright, Gavin, and Jesse Czelusta, "Resource-Based Growth Past and Present", in Natural Resources: Neither Curse Nor Destiny, ed. Daniel Lederman and William Maloney (World Bank, 2007), p. 185. ISBN 0-8213-6545-2.
  15. EU27 Population 502.5 Million at 1 January 2011 (PDF). Eurostat Press Office (2011-07-28). 2012-06-19 कथं।
  16. Currency Composition of Official Foreign Exchange Reserves (PDF). International Monetary Fund. 2012-04-09 कथं।