रुथेनियम

विकिपिडिया नं
44 तेक्नेसियमरुथेनियमरोदियम
नँ

Ru

Os
साधारण
नां, सिम्बोल, ल्याखं रुथेनियम, Ru, 44
रसायनिक सिरिज transition metals
ग्रुप, पिरियड, ब्लक 8, 5, d
रुप silvery white metallic
एटमिक मात्रा 101.07(2) ग्राम/मोल
एलेक्ट्रोनिक कन्फिगुरेसन [Kr] 4d7 5s1
एलेक्ट्रोन प्रति शेल 2, 8, 18, 15, 1
भौतिक गुण
घनत्व (रू.ता.नापं) 12.45 जी·सि एम−३
तरल घनत्व नाइगु फुतिय् 10.65 g·cm−3
नाइगु फुति 2607 के
(2334 °से, 4233 °)
दासिवैगु फुति 4423 के
(4150 °से, 7502 °)
फ्युजियनयागु ताप 38.59 के जे·मोल−१
वाष्पिकरणयागु ताप 591.6 के जे·मोल−१
ताप क्षमता (२५ °से) 24.06 जे·मोल−१·के−१
वाष्प चाप
पि/पिए १० १०० १ के १० के १०० के
टि/के य् 2588 2811 3087 3424 3845 4388
एटमिक गुण
कृस्टल स्ट्रक्चर hexagonal
अक्सिडेसन स्टेट 2, 3, 4, 6, 8
(mildly acidic oxide)
एलेक्ट्रोनग्राभिटी 2.2 (पौलिंग स्केल)
[आयोनाइजिंग इनर्जी]] 1st: 710.2 kJ/mol
2nd: 1620 kJ/mol
3rd: 2747 kJ/mol
एटमिक ब्यास 130 पि एम
एटमिक ब्यास (हिसाबी) 178 पि एम
कोभ्यालेन्ट ब्यास 126 पि एम
मेमेगु
Electrical resistivity (0 °C) 71 nΩ·m
ताप संचालन (३०० के) 117 वा·मि−१·के−१
थर्मल एक्स्पान्सन (२५ °से) 6.4  µm·m−१·के−१
सःयागु गति (thin rod) (२० °C) 5970 m/s
यंगयागु मोडुलस 447 GPa
श्यर मोडुलस 173 GPa
बल्क मोडुलस 220 GPa
पोइसोनयागु रेसियो 0.30
मोहयागु हार्डनेस 6.5
ब्रिनेल हार्डनेस जांच 2160 MPa
सि ए एस् रेजिस्ट्री ल्या 7440-18-8
ल्येयातगु आइसोटोप
मू लेख :रुथेनियम
आइ. प्रा. % हाफलाइफ ध्व.मो. ध्व.उ. (एम् इ भी) ध्व. लि.
96Ru 5.52% Ru एलेमेन्ट 52 न्युट्रोन नाप स्टेबल जु
97Ru syn 2.9 d ε - 97Tc
γ 0.215, 0.324 -
98Ru 1.88% Ru एलेमेन्ट 54 न्युट्रोन नाप स्टेबल जु
99Ru 12.7% Ru एलेमेन्ट 55 न्युट्रोन नाप स्टेबल जु
100Ru 12.6% Ru एलेमेन्ट 56 न्युट्रोन नाप स्टेबल जु
101Ru 17.0% Ru एलेमेन्ट 57 न्युट्रोन नाप स्टेबल जु
102Ru 31.6% Ru एलेमेन्ट 58 न्युट्रोन नाप स्टेबल जु
103Ru syn 39.26 d β- 0.226 103Rh
γ 0.497 -
104Ru 18.7% Ru एलेमेन्ट 60 न्युट्रोन नाप स्टेबल जु
106Ru syn 373.59 d β- 0.039 106Rh
स्रोत

रुथेनियम छगू रसायनिक तत्त्व ख। थ्व तत्त्वया चिं Ru व एतमिक ल्या ४४ ख। थ्व छगू दुर्लभ संक्रमण धातु (rare transition metal) ख। थ्व धातु तत्त्वमांय् प्लातिनम पुचलय् ला। प्लातिनम पुचःया मेमेगु धातु थें हे रुथेनियम धातुं नं आपा रसायननाप प्रतिकृया याइमखु। थ्व तत्त्वया खोज कार्म अर्न्स्त क्लाउसं सन् १८४४स केजन राज्य विश्वविद्यालयय्(Kazan State University) यानादीगु ख। रुथेनियम आपालं प्लातिनमया खानीइ गौणतत्त्वया रुपय् दयाच्वनि। आपा रुथेनियमयात इलेक्त्रिकल ज्याभलय् व थिक-फिल्म रेजिस्तरय् छ्येलीगु या। थुकियात प्लातिनम मिस्रधातुइ रसायनिक क्यातालिस्तया रुपय् नं छ्येलीगु या।

स्वयादिसँ[सम्पादन]