सिंहल भाय्
| सिंहल भाय् | |
|---|---|
| සිංහල siṁhala | |
 | |
| Region | श्रीलङ्का |
Native speakers | Expression error: Unrecognized punctuation character "२".[१] |
Early forms | Elu
|
| भाषिका | Vedda (perhaps a creole)
|
| Sinhala alphabet (Brahmic) Sinhala Braille | |
| आधिकारिक अवस्था | |
आधिकारिक मान्यता |  Sri Lanka |
| भाषा कोड | |
| ISO 639-1 | si |
| ISO 639-2 | sin |
| ISO 639-3 | sin |
सिंहल भाय् दक्षिण एसियाया श्रीलङ्का देसय ल्हाइगु छगू भाय् ख। थ्व भाय् आपालं सिंहल जातिया मनूतेसं ल्हाइगु या। थ्व भासा श्रीलंकाया आधिकारिक व राष्ट्रीय भाषाय् छगू भाय् ख। पाली भासा नापं थ्व भासं थेरवाद बुद्धधर्मया साहित्य विकासय् मू भूमिका म्हितूगु दु। दक्षिणएसियाया आपालं लिपि थें हे सिंहल भाषाया लिपि ब्राह्मी लिपिं बुयावःगु लिपि ख।
सिंहल भाषाया प्रारम्भिक रूप ३गू शताब्दी ईसा पूर्वय् दूगु दसु खनेदु दीर्घ माआखः व आपालं बाआखः उच्चारण जुइगु स्वभाव दूगु थ्व भासाया प्रारम्भिक शिलालेखया रुप बुद्धकालीन अन्य प्राकृत भासा (दसु: मगधी) थें च्वं। थ्व भासाया नापंया भासा वेददा भाषा व मालदीभ भासा ख। थ्व भासाया ल्हाइगु रुप व च्वैगु रुपय् भिन्न्ता दु।
सिंहल भाषाया निगु रूप प्रचलनय् दु-
- (1) शुद्ध सिंहल (वा एलु सिंहल), व
- (2) मिश्रित सिंहल
शुद्ध सिंहल छ्येला सकल स्थानीय सिंहल भासाया सः च्वये छिं। थ्व आखःमाय ३२गू आखः दयाच्वन:
| सिंहल लिपि | අ | ආ | ඇ | ඈ | ඉ | ඊ | උ | ඌ | ඔ | ඕ | එ | ඒ | ||||||||
| देवनागरी लिपि | अ | आ | ऍ | ऐ | इ | ई | उ | ऊ | ऒ | ओ | ऎ | ए | ||||||||
| सिंहल लिपि | ක | ග | (ච) | ජ | ට | ඩ | ණ | ත | ද | න | ප | බ | ම | ය | ර | ල | ව | ස | ළ | අං |
| देवनागरी लिपि | क | ग | (च) | ज | ट | ड | ण | त | द | न | प | ब | म | य | र | ल | व | स | ळ | अं |
मिश्रित सिंहल शुद्ध सिंहलया विस्तारित रूप ख। थ्व लिपि पालि व संस्कृत च्वयेत छ्येलीगु या। थ्व प्रकारं सिंहल भासय् दूगु पालि/संस्कृत खँग्वः व सिंहल लिपिं पालिभासय् च्वयेत थ्व आखःत छ्येलीगु या। मिश्रित सिंहल आखःमाय् ५४ आखः दु। १८गू आखः "स्वर" वा माःआखः खः धाःसा ल्यंगु ३६ आखः बाआखः ख।
आखःमा
[सम्पादन]बाआखः
[सम्पादन]| ක | ඛ | ග | ඝ | ඞ | ඟ |
| क /ka/ | ख /ka/ | ग /ga/ | घ /ga/ | ङ /ŋa/ | ंग /ⁿga/ |
| ච | ඡ | ජ | ඣ | ඤ | |
| च /ʧa/ | छ /ʧa/ | ज /ʤa/ | झ /ʤa/ | ञ /ɲa/ | |
| ට | ඨ | ඩ | ඪ | ණ | ඬ |
| ट /ʈa/ | ठ /ʈa/ | ड /ɖa/ | ढ /ɖa/ | ण /ɳa/ | ण्ड /ⁿḍa/ |
| ත | ථ | ද | ධ | න | ඳ |
| त /ta/ | थ /ta/ | द /da/ | ध /da/ | न /na/ | न्द /ⁿda/ |
| ප | ඵ | බ | භ | ම | ඹ |
| प /pa/ | फ /pa/ | ब /ba/ | भ /ba/ | म /ma/ | म्ब /mba/ |
| ය | ර | ල | ව | ළ | |
| य /ja/ | र /ra/ | ल /la/ | व /ʋa/ | ळ /la/ | |
| ශ | ෂ | ස | හ | ෆ | |
| श /sa/ | ष /sa/ | स /sa/ | ह /ha/ | fa /fa/ |
माआखः
[सम्पादन]| අ | अ /a/, /ə/ | ක | क |
| ආ | आ /a:/ | කා | का |
| ඇ | ऍ /ɛ/ | කැ | कॅ |
| ඈ | ǣ /ɛ:/ | කෑ | दीर्घ कॅ |
| ඉ | इ /i/ | කි | कि |
| ඊ | ई /i:/ | කී | की |
| උ | उ /u/ | කු | कु |
| ඌ | ऊ /u:/ | කූ | कू |
| ඍ | ऋ /ru/, /ur/ | කෘ | कृ |
| ඎ | ॠ /ruː/, /uːr/ | කෲ | कॄ |
| ඏ | लृ /li/ | කෟ | कॢ |
| ඐ | लॄ /liː/ | කඐ | कॣ |
| එ | ऎ /e/ | කෙ | कॆ |
| ඒ | ए /e:/ | කේ | के |
| ඓ | ऐ /ai/ | කෛ | कै |
| ඔ | ऒ /o/ | කො | कॊ |
| ඕ | ओ /o:/ | කෝ | को |
| ඖ | औ /au/ | කෞ | कौ |
सिंहल यूनिकोड
[सम्पादन]सिंहल लिपिया युनिकोदयात U+0D80 निसें U+0DFF तकया थाय् बियातःगु दु।
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| D80 | | ඁ | ං | ඃ | | අ | ආ | ඇ | ඈ | ඉ | ඊ | උ | ඌ | ඍ | ඎ | ඏ |
| D90 | ඐ | එ | ඒ | ඓ | ඔ | ඕ | ඖ | | | | ක | ඛ | ග | ඝ | ඞ | ඟ |
| DA0 | ච | ඡ | ජ | ඣ | ඤ | ඥ | ඦ | ට | ඨ | ඩ | ඪ | ණ | ඬ | ත | ථ | ද |
| DB0 | ධ | න | | ඳ | ප | ඵ | බ | භ | ම | ඹ | ය | ර | | ල | | |
| DC0 | ව | ශ | ෂ | ස | හ | ළ | ෆ | | | | ් | | | | | ා |
| DD0 | ැ | ෑ | ි | ී | ු | | ූ | | ෘ | ෙ | ේ | ෛ | ො | ෝ | ෞ | ෟ |
| DE0 | | | | | | | ෦ | ෧ | ෨ | ෩ | ෪ | ෫ | ෬ | ෭ | ෮ | ෯ |
| DF0 | | | ෲ | ෳ | ෴ | | | | | | | | | | | |
स्वयादिसँ
[सम्पादन]लिधँसा
[सम्पादन]- ↑ Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2007" The World's 100 Largest Languages in 2007
