सासानी साम्राज्य
.svg){kind=small}
सासानी साम्राज्य वा नव-पर्सियन साम्राज्य,[८] जनसाधारणया भासय् इरानशहर[१] व मध्य पारसी भासय् एरान व न्हुगु पारसी भासय् इरानशहर् वा इरान [९] इस्लाम स्वया न्ह्यःया दकलय् लिपांगु इरानी साम्राज्य ख। थ्व साम्राज्य थीथी इरानी शासकतयेगु अधीनय् सन् २२४ निसें सन् ६५१ इसं तक्क दयाच्वन। [२][१०] पार्थियन साम्राज्यया उत्तराधिकारीया रुपय् पलिस्था जूगु थ्व साम्राज्य बैजन्ताइन साम्राज्यनापं पश्चिमी एसिया व मध्य एसियाया मू शक्तिया रुपय् ४००दं तक्क दयाच्वन।[११]
सासानी साम्राज्य आर्दाशिर १ जुजुं आर्सासिद साम्राज्यया पतन धुंका अन्तिम आर्सासिद जुजु आर्ताबानस ५यात बुका पलिस्था याःगु ख। थ्व साम्राज्य दकलय् चकंबिलय् थ्व साम्राज्यय् थौंया इरान, इराक, लेभान्त (सिरिया, लेबानन, जोर्दन, इजरायल), काउकस (आर्मेनिया, जर्जिया, अजरबैजान), मिस्र, टर्कीया छुं कुचा, मध्य एसियाया आपालं भूभाग (अफगानिस्तान, तुर्कमेनिस्तान, उज्बेकिस्तान, ताजिकिस्तान), पारसी खाडीया देय् (यमन, ओमान व पाकिस्तानया भूभाग) ला।
Late Antiquity बिलय्या सासानी साम्राज्य इरानया दकलय् महत्त्वपूर्ण व प्रभावशाली ऐतिहासिक ईया रुपय् नालेगु या व इस्लामी कब्जा स्वया न्ह्यःया लिपांगु दकलय् शक्तिशाली साम्राज्यया रुपय् नं थ्व साम्राज्ययात नालेगु या।[१२] यक्व रुपय् सासानी कालं प्राचीन पारसी लहनाया दकलय् बांलाःगु पक्ष न्ह्यब्वंगु दु। थ्व कालय् पर्सियां प्राचीन रोमन संस्कृतियात नं प्रभावित याःगु दु। [१३] सासानी लहनाया तजिलजि थ्व साम्राज्यया भूभाग स्वया सिक्क तापाःगु थासय् दसु पश्चिमी युरोपय्,[१४] अफ्रिकाय्,[१५] चीनय् व भारतय् नं थ्यंगु खनेदु।[१६] थ्व साम्राज्यं मध्यकालीन युरोपेली कला व पूर्वी एसियाली मध्यकालीन कलाय् नं थःगु प्रभाव तःगु खनेदु। [१७] इस्लामी साम्राज्यय् थ्व साम्राज्य धुंका खंगु यक्व इस्लामी तजिलजि दसु वास्तु, चिनाखँ, व मेमेगु सभ्य पक्षत थ्व हे साम्राज्यं हस्तान्तरण जूगु खनेदु।[१८] थ्व साम्राज्यया पतन जुइधुंका नं थ्व साम्राज्य संगठन, न्याय, राज्यशासन आदिया निंतिं पारसी-अरब चलनय् छता दसूया रुपय् पलिस्था जुयाच्वन व लिपाया साम्राज्य दसु अब्बासिद खलिफात, उस्मान साम्राज्य, सफाभी साम्राज्यया निंतिं राजकीय आदर्शया रुपय् दयाच्वन।[१९]
जुजुतयेगु धलः
[सम्पादन]- अर्दशीर प्रथम - वंशया पलिस्थामि।
- शापुर प्रथम
- होर्मज़्द प्रथम
- बहराम प्रथम
- बहराम द्वितीय
- बहराम तृतीय
- नरसेह
- होर्मज़्द द्वितीय
- शापुर द्वितीय
- अर्दशीर द्वितीय
- शापुर तृतीय
- बहराम चतुर्थ
- यज़्द-ए-गर्द प्रथम
- बहराम पंचम
- यज़्द-ए-गर्द द्वितीय
- होर्मज़्द तृतीय
- पेरोज़
लिधंसा
[सम्पादन]- ↑ १.० १.१ Book Pahlavi spelling:
, Inscriptional Pahlavi spelling: 𐭠𐭩𐭥𐭠𐭭𐭱𐭲𐭥𐭩
- ↑ २.० २.१ (Wiesehofer 1996)
- ↑ CTESIPHON – Encyclopaedia Iranica. Iranicaonline.org. 2013-12-16 कथं।
- ↑ Encyclopedia of the Peoples of Africa and the Middle East, Vol.1, Ed. Jamie Stokes, (Infobase Publishing, 2009), 601.
- ↑ Chyet, Michael L. (1997). Humanism, Culture, and Language in the Near East: Studies in Honor of Georg Krotkoff. Eisenbrauns. “In the Middle Persian period (Parthian and Sassanid Empires), Aramaic was the medium of everyday writing, and it provided scripts for writing Middle Persian, Parthian, Sogdian, and Khwarezmian.”
- ↑ Parvaneh Pourshariati, Decline and Fall of the Sasanian Empire: The Sasanian-Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran, I.B. Tauris, 2008. (p. 4)
- ↑ Security and Territoriality in the Persian Gulf: A Maritime Political Geography by Pirouz Mojtahed-Zadeh, page 119
- ↑ Fattah, Hala Mundhir (2009). A Brief History Of Iraq. Infobase Publishing. “Historians have also referred to the Sassanian Empire as the Neo-Persian Empire.”
- ↑ MacKenzie, D. N. (2005), A Concise Pahlavi Dictionary, London & New York: Routledge Curzon, p. 120, ISBN 0-19-713559-5
- ↑ A Brief History. Culture of Iran. मूलिधंसाय् तिथि October 11, 2007 कथं। 11 September 2009 कथं।
- ↑ (Shapur Shahbazi 2005)
- ↑ Hourani, p. 87.
- ↑ J. B. Bury, p. 109.
- ↑ Will Durant, Age of Faith, (Simon and Schuster, 1950), 150; Repaying its debt, Sasanian art exported it forms and motives eastward into India, Turkestan, and China, westward into Syria, Asia Minor, Constantinople, the Balkans, Egypt, and Spain..
- ↑ Transoxiana 04: Sasanians in Africa. Transoxiana.com.ar. 2013-12-16 कथं।
- ↑ Sarfaraz, pp. 329–330
- ↑ Iransaga: The art of Sassanians. Artarena.force9.co.uk. 2013-12-16 कथं।
- ↑ Abdolhossein Zarinkoob: Ruzgaran: tarikh-i Iran az aghz ta saqut saltnat Pahlvi, page 305
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namediranicaonline.org
