Jump to content

शील

विकिपिडिया नं
बुद्ध धर्मया
पारमिता
 
१०ता पारमिता
दान
शील
नेक्खम्म
पञ्‍ञा
वीरिय
खन्ति
सच्‍च
अधिट्ठान
मेत्ता
उपेक्खा
   
 ६ता पारमिता 
दान
शील
क्षान्ति
वीरिय
ध्यान
प्रज्ञा
 
Colored items are in both lists.


शील छगु संस्कृत भाषायागु खँग्वः खः। थ्व खँग्वःयागु छ्येलेज्या येक्व सफूस्तोत्रय् जुगु दु।

खँग्वःयागु उत्पत्ति व छ्येलेज्या

[सम्पादन]

उत्पत्ति व विकास

[सम्पादन]

थ्व खँग्वयागु छ्येलेज्या दक्ले न्ह्य संस्कृतय् जुगु ख। लिपा थ्व खँग्वयागु तत्सम खँग्वया रुपे यक्व भासे, यक्व कथलं छ्येलेज्या जुल।

छ्येलेज्या

[सम्पादन]

थ्व खँग्वयागु छ्येलेज्या संस्कृतय् व संस्कृत नाप स्वापू दुगु व संस्कृत नं बुया वगु भाषे जुगु खने दु।

बुद्ध धर्म

[सम्पादन]

बुद्ध धर्मय् शीलया आर्य आष्टांगिक मार्गया नाप स्वापू दु। बुद्ध धर्मया लंपुइ वनेत स्वता शील-सम्यक वचन, सम्यक कर्म/कर्मान्त व सम्यक आजीवन/आजीविका दयेकेमाः धयातःगु दु।

सम्यक वचन

[सम्पादन]

सम्यक वचनय् प्यता खँ धयातःगु दु[]
१. मुसावाद विरति – मखुगु खँ मल्हाइगु
२. पिसुणवाचा विरति – मेपिनिगु चुक्लि, मभिंगु खँ व निन्दायाइगु खँ मल्हाइगु
३. फरूसवाचा विरति– म्हुतु मल्हाइगु व अपशब्द मछ्येलिगु
४. सम्फप्पलापवाचा विरति– म्वामदूगु निन्दा याइगु खँ मल्हाइगु

सम्यक कर्म/कर्मान्त

[सम्पादन]

सम्यक कर्मय् स्वता खँ धयातःगु दु[]
१) पाणातिपाता विरति अथार्त म्वाना च्वंपिन्त मस्यायेगु
२) अदिन्नादान विरति अथार्त मखुइगु
३) कामेसुमिच्छाचार विरति अथार्त काममिथ्याचार मयायेगु।

सम्यक आजीवन/आजीविका

[सम्पादन]

सम्यक आजीविकाय् न्याता खँ धयातःगु दु[]
१. सत्थ वणिज्जा अथार्त स्याइगु ल्वाभःतेगु व्यापार मयायेगु।
२. दास वणिज्जा अर्थात् सत्वप्राणीतेत न्यायेगु/मीगु ज्या मयायेगु।
३. सत्त वणिज्जा अथार्त हिंसाया व्यापार मयायेगु।
४. मज्ज वणिज्जा अथार्त कायेगु पदार्थया व्यापार मयायेगु।
५. बिस वणिज्जा अथार्त विष वा प्राणी हत्या यायेगु पदार्थया व्यापार मयायेगु

लिधंसा

[सम्पादन]

स्वया दिसँ

[सम्पादन]