बन्दिपुर

बन्दिपुर
किपा:Nepal-map-blank (1).png बन्दिपुर
अञ्चल  - जिल्ला	गण्डकी  - तनहू
को-अर्डिनेट	27.93° N 84.42° E
लागा  - जा	- १०२१ m (३३४९ ft)
ई लागा	NST (UTC+५:४५)
जनसंख्या (2001)  - जनघनत्व	११,४१५  -

बन्दिपुर (अंग्रेजी:Bandipur), नेपा:यागु गण्डकी अञ्चलया तनहू जिल्लाया छगू गाँ विकास समिति खः। थ्व छगू ऐतिहासिक बजाः व नेवातेगु छगू पुलांगु वस्ती ख। थ्व थाय् नेपाःया राजधानी येँ व पोखराया दथुइ महाभारत श्रृङ्खलाय् ला।

भूगोल

थ्व थाययागु अक्षांश व देशान्तर खः 27.93° N 84.42° E ।समुद्र सतह स्वया थ्व थाय १०२१ मिटर (३३४९ फुट) च्वे ला। थ्व बजाः येँ स्वया १४३ कि.मी. पश्चिम, पोखरा स्वया ७३ कि.मी. दक्षिण, चितवन स्वया ७० कि.मी. उत्तर व डुम्रे बजार (येँ-पोखरा राजमार्ग)स्वया ८ कि.मी. तापाक्क ला।

जनसंख्या

नेपायागु दं २००१ यागु जनगणना कथं बन्दिपुर यागु जनसंख्या ११,४१५ खः। थुकिली मिजंत ४८%, व मिसात ५२% दु। थ्व थासे २३५४ खा छेँ दु।

न्हापा-न्हापा थ्व थासय् गोरखा सेनाय् नांजापिं मगरतेगु बाहुल्य दुगु खने दु । थ्व बजारय् खेँ ब्राह्मण, खेँ क्षत्रि, नेवाः, दमाई, कामी, सार्की, कसाई, मगर व गुरुङ बसोबास यागु खनेदु।

इतिहास

थ्व बजाः छुं दँ न्ह्य तक्क छगू व्यापारिक केन्द्र जुयाच्वंगु ख । थ्व थासय् दक्ले न्हापा छगू मगर गां पलिस्था जुल। लिपा थन औलो मजुइगु जुलिं ख्वपया नेवाःतेसं भारत व संदेय्‌या दथुइ छगू व्यापारिक केन्द्रया कथं विकशित यात। व्यापार नापं नेवाःतेसं थगु संस्कृति, कला, व धरोहरयात थन हया थ्व थाय्‌यात छगू सांस्कृतिक व भौगोलिक म्हसीका बिल ।

पृथ्वी नारायण शाहं येँदेय् त्यायेधुंका बनेज्या यायेत स्वनिगलं पिने वंपिं नेवातेत १८गु शताब्दीया उत्तर्रार्द्धय् बन्दिपुर बजाःयात उत्तरी पहाड व दक्षिणी मधेश स्वाइगु व्यापारिक नाकाया कथं विकास यागु खने दु । थथे वपिं नेवाःतेसं थःगु परम्परा, कला व संस्कृति कथं बजारय् पगोडा शैलीया छें, तिकिझ्याः, बांलागु खापा आदिको छ्यलाहल।

बन्दिपुर बजारं राणा शासनया इले विसं (१८४६-१९५१) सिक्क विकास यात । थ्व इले थन सफूधुकू (पुस्तकालय) चायेकिगु आदि ज्या न्ह्यथन। वि सं १९५० लिपा तराईय् औलो उन्मूलन जुइधुंका थ्व बजाःया महत्त्व म्हो जुया वन। साठीया दशकय् तनहुँ जिल्लाया सदरमुकाम दमौलीय् चीकाछ्वल, नापं सन् १९७३य् देकुगु पृथ्वी राजमार्गं नं थ्व बजाःयात मथ्युसें वन। अतः, थ्व थाय्‌या विकास म्हो जुवन। सदरमुकाम दमौलीइ हे बजाः व बनेज्या वनेधुंका थ्व थाय्‌य् ल्युने लावन। आ वया थ्व थाय् पर्यटनया निंतिं मथं-मथं विकास जुया वयाच्वंगु दु। थ्व थासय् नेवाःतेगु वस्ती व नेवा संस्कृतिया छगू नमुना खने दैगु जुगुलिं थन पर्यटकत आकर्षित जुगु खने दु।

मौसम

चिकुला

थ्व थासय् चिकुला सेम्टेम्बर-अक्टोबर(मङ्सीर)य् न्ह्यथनि धाःसा जनवरी-फेब्रुवरी (माघ)य् क्वचाइ। थ्व मौसमय् तापक्रम अप्वय् १८-२१ डिग्री निसें म्होय् २-३ डिग्री सेल्सियस तक्क जुइ । थ्व मौसमय् सर्ग चकं जुइगुलिं बांलागु च्वापुगुं प्रस्ट खने दै।

गृष्म

थ्व थासय् फाल्गुण निसें आषाढ ला तक्क गृष्म मौसम जुइ । थ्व इले थ्व थासय् तापक्रम अप्वय् ३२-३३ डिग्री निसें म्होय् १२-१३ डिग्री सेल्सियस तक्क जुइ।

वा

आषाढ ला निसें न्ह्यथनिगु मनसुन वा भदौ ला तक्क दयाच्वनि।

अर्थतन्त्र

थ्व बजाः तनहुंया मू थाय् मजुइ धुंका आ यागु इले पर्यटनया निंतिं नांजा। थन आपालं निगु कथंया पर्यटन खने दु-

• प्राकृतिक पर्यटन
• सांस्कृतिक पर्यटन

प्राकृतिक पर्यटन

थ्व बजारं च्वापुगुंतेगु प्राकृतिक दृश्यावलोकन यायेछिं। थ्व थासं अन्नपुर्ण हिमाल श्रृंखला नापं धवलागिरी, मनास्लु व लाङ्गटाङया च्वापुगुंत खने दु। नापं थ्व थासं मर्स्याङ्गदी स्वनिगः वनेछिं।

सांस्कृतिक पर्यटन

थ्व थाय् नेवाः संस्कृतिया निंतिं नांजा। नेपालमण्डल स्वया पिने नेवातेगु संस्कृति थन खने दु। थ्व थासय् नेवाः बस्ती, नेवा लाखे प्याखं नापं मेमेगु नेवा संस्कृतिया झलकत खनेदु।

यातायात

बन्दिपुर थ्यनिगु पक्की लं दु। थ्व लं येँ व पोखरा स्वाइगु राजमार्गया दथुइ लागु डुम्रे बजाः जुया वनेमा। थ्व थासय् थ्यनिगु लं थ्व कथं दु-

पुलांगु लं

थ्व बजारय् न्यासेवना मनोरञ्जन कायेत डुम्रेबजारं २ घौ उकालो गया बन्दिपुरया तिनख्यले थ्यने फै। तिनख्यलं बन्दिपुर बजाः थ्यनेयात ५ मिनेट मा।

सिद्ध गुफाया लं

प्राकृतिक दृश्य स्वया वनेत विमलनगरं सिद्ध गुफा जुया बन्दिपुर थ्यनिगु मेगु छगू लं दु। सिद्ध गुफा एशियाया दक्ले तधंगु गुफाय् छगू ख। थ्व लं जुया १ व १/२ घौइ बन्दिपुर बजाः थ्यने छिं।