नेपल्स

नेपल्स Napoli
—  Comune  —
Comune di Napoli
Clockwise from top left: the interior of Naples Cathedral, the Castello Nuovo, the Teatro San Carlo, the Royal Palace and a view of the city harbour. Clockwise from top left: the interior of Naples Cathedral, the Castello Nuovo, the Teatro San Carlo, the Royal Palace and a view of the city harbour.
Coat of arms
Nickname(s): Parthenope
नेपल्स Location of नेपल्स in Italy
Coordinates: 40°50′N 14°15′E
Country	Italy
Region	Campania
Province	Naples (NA)
Government
- Mayor	Luigi de Magistris (Italy of Values)
Area
- Total	११७.२७ km2 (४५.३ sq mi)
Elevation	१७ m (५६ ft)
Population (2012 estimate)
- Total	९५९,५७४ (city) ~४ million (metro area)
- Density	/km2 (/sq mi)
Demonym	Neapolitan (English) Nnapulitano (Neapolitan) Napoletano (Italian)
Time zone	CET (UTC+1)
- Summer (DST)	CEST (UTC+2)
Postal code	80100, 80121-80147
Dialing code	081
Patron saint	Januarius
Saint day	September 19
Website	Official website

नेपल्स (इतालियन भासय् नेपोली; नियपोलितन भासय् नेपुले) इतालीया छगू नगर खः। नेपल्स कम्पानिया क्षेत्रया क्षेत्रीय राजधानी व इतालीया (रोम व मिलान धुंका) स्वंगू दकले तःधंगु नगर खः। न्हापांगु सहस्राब्दी ईसा पूर्व निसें ग्रीकतेसं पलिस्था याःगु थ्व नगर हलिंया दकले पुलांगु निरन्तर दयाच्वंगु नगर क्षेत्रय् छगू खः। ८गू शताब्दी ईसा पूर्वय् पिजोफाल्कन गुंइ पार्थेनोप (प्राचीन यूनानी: Παρθενόπη) नामक छगू बस्ती पलिस्था जुल। ६गू शताब्दी ईसा पूर्वय् थ्व बस्ती नियापोलिस (न्हूगु नगर)या नामं पूनर्स्थापित जुल। थ्व नगर म्याग्ना ग्रेसियाया छगू महत्वपूर्ण भाग खः। थ्व भागया थाय्तेसं ग्रीक व रोमन समाजया एकीकरणय् छगू प्रमुख भूमिका म्हितलः। नापं, रोमन साम्राज्यया दुने थ्व क्षेत्र छगू महत्वपूर्ण सांस्कृतिक केन्द्र जूवन।

लिपा, नेपल्स दची अफ नेपल्स (६६१-११३९)या राजधानी जूवन। थ्व दची लिपा नेपल्स साम्राज्य(१२८२-१८१६)या राजधानीया रूपय् व अन्ततः में निता सिसिली साम्राज्यया राजधानीया रूपय् सन् १८६१य् इतालीया एकीकरण तक थीथी संस्थाया राजधानी जुयाच्वन। नेपल्सयात १७गू शताब्दी निसें शुरु जूगु बारोक शैलीया राजधानी धका नं म्हसीकिगु या। थ्व नगर मानवतावाद व युरोपियन ज्ञानोदय युगया छगू महत्वपूर्ण केन्द्र नं खः। थ्व नगर ताःहा ई निसें नेपल्स स्कुलया माध्यमं शास्त्रीय संगीत व ओपेराया निंतिं हलिं केन्द्रया रुपय् स्थापित दु। १९२५ व १९३६ दथुइ नेपल्सयात बेनिटो मुसोलिनीया सरकारं विस्तारित व उन्नत यात। द्वितीय विश्व युद्ध बिले अलाइद देय्तेसं याःगु बम हमलां थ्व नगरयात यक्व क्षति जुल। युद्ध धुंका नगरय् व्यापक पुनर्निर्माण ज्या जुल।

२०गू शताब्दीया उत्तरार्धय् नेपल्सय् महत्वपूर्ण आर्थिक विकास जुल। थ्व इलय् सेन्त्रो दिरेजियोनाले (Centro Direzionale) व्यावसायिक जिल्लाया निर्माण व छगू भिंगु यातायात संरचनाया विकास जुल। थ्व पूर्वाधार विकासय् रोम व सालेर्नो नाप स्वाइगु छगू तःच्वःगु रेल-लं अल्ता भेलोसिता (Alta Velocità) व छगू विस्तारित मेट्रो नेटवर्क दयेकीगु ज्या जुल। नेपल्सय् वाणिज्यिय गतिविधि नापं नेतोया अलाइद जोइन्त फोर्स कमान्द नेपल्स (Allied Joint Force Command Naples) व पार्लिमेन्तरी असेम्ब्ली अफ द मेदितेरेनियन(Parliamentary Assembly of the Mediterranean)या ज्याकुथि नं दु।

नेपल्सया ऐतिहासिक नगर केन्द्र यूरोपय् दकले तःधंगु ऐतिहासिक नगर केन्द्र खः व थुकियात यूनेस्कोया विश्व धरोहर धलखय् दुथ्यानातःगु दु। सांस्कृतिक व ऐतिहासिक रूपं महत्वपूर्ण स्थलत थ्व नगर नापं झ्वलं दु, गुकिलि कासेर्ताया लाय्कू पोम्पेई, हरकुलेनियमया रोमन भगनावशेष आदि मू स्थल खः। नेपल्स थःगु प्राकृतिक सुन्दरताया निंतिं नं नांजाः। थनया नांजाःगु थासय् पसिलिपो, फ्लेग्रेन फिल्द्स, निसिडा व भेसुभियस आदि ला। नेपल्सया नसाय् हलिमय् दकले नांजाःगु नसा पिज्जा खः। नापां, थ्व नगरय् यक्व मेमेगु नसातेगु उत्पत्ति व विकास जूगु दु। नापं, थन थीथी अन्य स्थानीय नसात नं दु। नेपल्सया क्षेत्रया नसाछेँ(रेस्तोरान्त)त हलिमय् नांजाः व मिशेलिन गाइद कथं इतालिया मेगु छुं नं थाय् स्वया अप्व स्तार थ्व नगरय् दु।

भूगोल

नेपल्सया खाडी

मध्य नेपल्सय् शहरी घनत्व

थ्व नगर दक्षिणी इटालीया पश्चिमी तटय् नेपल्सया खाडीइ ला ; थ्व समुद्रया सतहं 450 metres (1,480 ft) तजाः । न्हापा शहरया केन्द्र पुलाः वयाच्वंगु चिचिधंगु खुसित थौं निर्माणया ज्यां त्वपुया तःगु दु । थ्व नगर निगु नांजाःगु ज्वालामुखी क्षेत्र, माउन्ट भेसुभियस व क्याम्पी फ्लेग्रेइ ( फ्लेग्रेियन फिल्ड्स )या दथुइ ला। क्याम्पी फ्लेग्रेइयात सुपरभल्कानोया रुपय् कायेगु या। प्रोसिदा, क्याप्री व इस्किया टापुत फुक्कं नेपल्सं हाइड्रोफोइल व लःखतं थ्यंकेछिं। सोरेन्टो व अमाल्फी तट थ्व नगरया दक्षिणय् ला। नापं, छगू हे इलय् ७९ ईस्वीइ भेसुभियस ज्वालामुखी विस्फोटय् स्यंगु पोम्पेइ, हर्कुलेनियम, ओप्लोन्टिस व स्टाबियाया रोमन खण्डहर नं लिक्क खनेदु। पोर्टस जुलियसया रोमन नौसेना केन्द्रया छगू भाग पोजुओली व बाइया बन्दरगाह थ्व नगरया पश्चिमय् ला।

क्वार्टर

पोसिलिपोया पलाजो डोनआना व बाग्नो डोनआना समुद्री तट

नेपल्सया स्वीगु क्वार्टर ( quartieri ) क्वय् बियातःगु दु। प्रशासनिक उद्देश्यया निंतिं थ्व स्वीगु जिल्लायात छथाय् तयाः झिगु सरकारी सामुदायिक बोर्डय् तयातःगु दु।

१. पियानुरा २. बाग्नोलि ३. पोसिलिपो ४. फुओरिग्रोटा ५. सोकाभो ६. चियायानो ७. एरेनेला ८. वोमेरो ९. चियाया १०. सान फर्डिनान्डो

११. मोन्टेकाल्भारियो १२. सान ज्यूसेप्पे १३. एभोकाटा १४. पोर्टो १५. पेन्डिनो १६. सान लोरेन्जो १७. मर्काटो १८. विकारिया १९. स्टेला २०. सान कार्लो अल'एरिना

२१. पिसिनोला २२. स्काम्पिया २३. मियानो २४. सेकोन्डिग्लियानो २५. सान पिएत्रो ए पाटिएर्नो २६. पोजिओरेल २७. जोना इन्डस्ट्रियल २८. सान जियोभानि ए टेडुसिओ २९. बर्रा ३०. पोन्टिसेलि

मौसम

नेपल्सय् क्वाःगु-ग्रीष्म भूमध्यसागरीय जलवायु दु ( Köppen जलवायु वर्गीकरण : Csa ), थ्व आर्द्र उपोष्णकटिबंधीय लफय् ( Köppen जलवायु वर्गीकरण : Cfa )या लिक्क ला। नेपल्सया खाडीया जलवायु व उर्वरतां रोमन ईले थ्व थाय् नांजाकल, गुबले क्लाउडियस व टाइबेरियस थें न्यापिं सम्राटतेसं थ्व नगरया लिक्क बिदाय् च्वनिगु या। समुद्री विशेषतां चिकुलायात म्हो याइ तर गुबलें गुबलें तच्वकं वा वइ, विशेष यानाः शरद ऋतु व चिकुलाय्। ताल्लाबलय् अप्वः तापक्रम व आर्द्रता दइ ।

चिकुला हल्का जुइ, व शहर क्षेत्रय् हिमपात दुर्लभ जुइ तर माउन्ट भेसुभियसय् यक्व च्वापु गायेगु जुइ। नेपल्सय् नोभेम्बर दकलय् अप्वः वा वःगु ला खःसा जुलाइ दकलय् गंगु ला खः ।

स्वयादिसँ

• इटाली