रांची जिल्ला

विकिपिडिया नं
रांची
—  capital  —
झारखण्डय् रांची
झारखण्डय् रांची
रांची
Location of रांची
in झारखण्ड
निर्देशाङ्क

23°21′N 85°20′E / 23.35°N 85.33°E / 23.35; 85.33

देय् भारत
राज्य झारखण्ड
जनसङ्ख्या ९४६,४५५ (census २,००१)
ई लागा IST (UTC+05:30)
विस्तार

• जाः


620 metres (2,030 ft)

रांची जिल्ला भारतया झारखण्ड राज्यया राजधानी ख।

इतिहास[सम्पादन]

थ्व जिल्लाया न्हापाया नां लोहरदगा ख। लोहरदगा जिल्लाया पलिस्था सन् १८३१-३२य् नन रेगुलेशन दक्षिण – पश्चिम फ्रंटियरया गठन धुंका जूगु ख।[१] सन् १८९९य् थ्व जिल्लाया नां लोहरदगां हिलाः रांची देकल।[२]

न्हापा थ्व जिल्लाय् स्वंगु अनुमंडल व २०प्रखण्ड दु।[३] १२ सेप्टेम्बर २००७य् खूंटी जिल्लाया पलिस्था नापं वर्तमान रांची जिल्लाय् २ अनुमंडल क्रमशः रांची व बुंडु व १४ प्रखण्ड व १५ अञ्चल दु।[४]

भूगोल[सम्पादन]

थ्व जिल्लाया अक्षांश २३.३३ उत्तर व देशान्तर ८५.२३ पूर्व दु व क्षेत्रफल ७५७४.१७ वर्ग कि.मि दु।[५] थ्व जिल्ला औशतय् समुद्रसतह स्वया २१४०फिट च्वे ला। थ्व जिल्लाया मू खुसि स्वर्णरेखा, द. कोयल व शंख ख।[६]

जनप्रतिनिधि[सम्पादन]

थ्व थाय्‌या लोकसभाय् छम्ह, राज्यसभाय् निम्ह व विधानसभाय् ७म्ह प्रतिनिधि दु। विधानसभाय् थ्व थाय्‌या रांची, हटिया, मांडर, तमाड, सिल्ली, कांके व खिजरीया प्रतिनिधित्व दु। थ्व थासं प्रतिनिधित्त्व यानाच्वंपिं थ्व कथं दु[७]-

  • सांसद लोकसभा, रांची माननीय श्री सुबोधकांत सहाय
  • सांसद राज्यसभा, रांची माननीय माबेल रिबेलो
  • सांसद राज्यसभा, रांची माननीय श्री एस.एस.अहलुवालिया
  • विधान सभा, रांची माननीय श्री सी.पी.सिंह
  • विधान सभा, हटिया माननीय श्री गोपाल शरण नाथ शाहदेव
  • विधान सभा, मांडर माननीय श्री बंधु तिर्की
  • विधान सभा, तमाड माननीय श्री रमेश सिंह मुंडा
  • विधान सभा, सिल्ली माननीय श्री सुदेश महतो
  • विधान सभा, कांके माननीय श्री राम चंद्र बैठा
  • विधान सभा, खिजरी माननीय श्री कडिया मुण्डा

जलवायु[सम्पादन]

Climate chart for रांची
JFMAMJJASOND
 
 
23
 
23
10
 
 
30
 
26
13
 
 
27
 
31
17
 
 
32
 
36
22
 
 
55
 
37
24
 
 
199
 
34
24
 
 
346
 
29
23
 
 
329
 
29
22
 
 
282
 
29
22
 
 
89
 
28
19
 
 
8.7
 
26
14
 
 
6.1
 
23
10
average temperatures in °C
precipitation totals in mm
source: IMD

थ्व जिल्लाय् वर्खा, चिकुला व मनसून याना स्वंगु मौसम दु।[८] थ्व जिल्लाया तापक्रम चिकुलाय् न्यूनतम १०.३ निसें अधिकतम २२.९ व ताहाःन्वैबिले न्यूनतम २०.६ निसें अधिकतम ३७.२ तक्क थ्यं। थनया वार्षिक वृष्टि १५३० दु।[९]

जनसंख्या[सम्पादन]

थ्व जिल्लाया मू जाति उरांव, मुण्डा आदि ख। थनया मू भाषा हिन्दी,नागपुरी,उरांव,मुण्डा व कुरमाली ख। थ्व जिल्लाया जनघनत्त्व ३६२ दु।[१०]

थ्व जिल्लाया प्रखण्ड कथंया जनसंख्या थ्व कथं दु[११]

प्रखण्ड मिजं मिसा सकल मिजंमचा(०-६ दं) मिसामचा(०-६ दं) सकल
कांके १४५७३३ ४८२९५२ १०२६४४८ ५४३४९६ ७०६९५ १०२६४४८
रातु २२९७४ ६२१३२ १२६३७६ ६४२४४ ११४०३ १२६३७६
मांडर १८५९७ ४८६७७ ९८७४० ५००६३ ९०१८ ९८७४०
चान्हो १६५४२ ४१११८ ८३८६० ४२७४२ ८१६७ ८३८६०
लापुंग १०३९७ २६७२५ ५३३३३ २६६०८ ५१७६ ५३३३३
बुड़मू २६०८१ ६८८९३ १४५०६४ ७६१७१ १२८११ १४५०६४
बेडो २५४४० ६५०३० १३१७१३ ६६६८३ १२६५३ १३१७१३
नामकुम १९४०३ ५५४२९ ११४३९७ ५८९६८ ९५३६ ११४३९७
ओरमांझी १४११९ ३७१२७ ७६१५८ ३९०३१ ६९७१ ७६१५८
अनगडा १९०१६ ५११४८ १०३१५५ ५२००७ ९३०१ १०३१५५
सिल्ली १७१६४ ६३४१२ १०९४०२ ५५९९० ८४५५ १०९४०२
बुण्डु ११७१४ ३५२५९ ७२०७३ ५९९२ ५७२२ ७२०७३
सोनाहातु १५०१८ ४७३८१ ९५४११ ४८०३० ७४१७ ९५४११
तमाड. १९२८६ ५६२७२ ११४११५ ९७५७ ९५२९ ११४११५

अर्थतन्त्र[सम्पादन]

थ्व जिल्लाया मू खनिज ह्येंग्वा, चून लोंह, एस्बेस्टस, धातु आदि ख। थ्व जिल्लाया मू बाली जाकी, दलहन, तिलहन आदि ख।[१२]

परिवहन[सम्पादन]

थ्व जिल्लाय् रांची रेलवे स्टेशन, रांची विमानस्थल व भारतीय राष्ट्रिय राजमार्ग-३३, भारतीय राष्ट्रिय राजमा‍र्ग २३ ला।[१३]

लिधंसा[सम्पादन]

पिनेया स्वापू[सम्पादन]