सिन्हः
सिन्हः धाःगु कपातय् ब्वयेत तइगु रंग, जाकि आदिया छगू चिं ख। थ्व चिं नेवाः तजिलजि, हिन्दू, बुद्ध धर्म, सिख व किरात धर्मय् छ्यलिगु या। नेवाः तजिलजिइ छ्येलिगु सिन्हः आपालं जाकि सिन्हः वा रंग सिन्हः जुइ। अबिर व थी-थी रंग सिन्हलय् तयेगु चलन दु। मिसातेसं समाःया निंतिं थीथी कथंया सिन्हः छ्येलिगु नं या। हलिंया मेमेगु थासय् सिन्हःयात तिलकम्, तिलक, टिका, बिन्दि आदि थीथी नामं म्हसीकिगु या।
हिन्दू धर्म
[सम्पादन]
हिन्दू धर्मय् सिन्हःया थीथी सांस्कृतिक महत्त्व दु। सिन्हःयात दुमिखा (स्वंगुगु मिखा) दूगु थाय्या रुपय् कायेगु या। थुकियात चैतन्य दूगु थाय्या चिंया रुपय् कायेगु या। नापं, हिन्दू धर्मया थी-थी वर्ण, सम्प्रदाय आदिया चिंया रुपय् नं सिन्हःयात कायेगु या। शैव सम्प्रदायया हिन्दूतेसं विभूतियात स्वब्याः ध्वः सालाः उकिया दथुइ कुमकुमया फुति तसें त्रिपुण्ड्र धाःगु सिन्हः तीगु याइ। वैष्णवतेसं इमिगु सम्प्रदायया पवित्र खुसि वा थाय् दसु वृन्दावन, यमुना खुसि आदिया चायात चन्दननाप ल्वाकछ्याना निहाकः ध्वः सालाः ध्वःतयेत क्वसं स्वानाः छगू "U" आकारया सिन्हः दयेकि। थुकियात ऊर्ध्वपुण्ड्र तिलक वा ऊर्ध्वपुण्ड्र सिन्हः धाइ। गनेद्यःया भक्ततेसं रक्तचन्दनया ह्यांगु फुतिया सिन्हः तीगु या। शाक्त परम्पराया अनुयायीतेसं कुमकुमया ह्यांगु फुति वा हाकः ध्वःया सिन्हः तीगु या।
समाः सिन्हः
[सम्पादन]
सिन्हःयात दक्षिण एसियाय् समाःया रुपय् नं छेलिगु या। दक्षिण एसियाया भारत, नेपाः, बंगलादेश, श्रीलङ्का, भुटान व दक्षिण पूर्वी एसियाया मलेसिया, सिंगापोर आदि थासय् समाः सिन्हः छेलिगु या। थन्यागु सिन्हः हिन्दी भाय्या खँग्वः "बिन्दि" नामं नांजाः। थ्व खँग्वः संस्कृतया खँग्वः बिन्दू वा फुति खँग्वलं वःगु ख। परम्परागत कथं वयाच्वंगु थ्व समाःज्या बलिवुद व न्हूगु भारतीय मिदियाया ग्वहालिं यक्व प्रचलित जुयावःगु दु। समाः सिन्हः मिसातयेसं, विशेषयाना इहिपा जुइधुंकूगु मिसातेसं, तीगु या। थन्यागु सिन्हः गम दयाच्वंगु स्तिकर थें न्यागु जुइ। थुकिलि थी-थी कथंया ब्वः कला दयेकातःगु दइ।