कर्नाटक सरकार

बंगलुरुस्थित कर्नाटक सरकारया विधान भवन: विधान सौध

कर्नाटक राज्यय् भारतया मेमेगु राज्यय् थें हे लोकतांत्रिक प्रक्रियाद्वारा निर्वाचित छगु द्विसदनीय संसदीय सरकार दु। थनया निगु सदन विधान सभा व विधान परिषद ख। विधान सभाय् २४ सदस्य दु गुकियात न्या दँया अवधि हेतु निर्वाचित याइ। विधान परिषद छगु ७५ सदस्यीय स्थायी संस्था ख व थुकिया एक-तिहाई सदस्य (२५) प्रत्येक २ दँय् सेवानिवृत्त जुइ।

कर्नाटक सरकारया अध्यक्षता विधान सभा निर्वाचनय् त्याना शासनय् वःगु पार्टीया सदस्यद्वारा निर्वाचित मुख्य मन्त्रीं याइ। मुख्य मन्त्रीं थःगु मन्त्रीमण्डल सहित तय याःगु विधायी एजेंडाया पालन थःगु अधिकांश कार्यकारी शक्ति छ्यला यायेफु। राज्यया संवैधानिक व औपचारिक अध्यक्षयात राज्यपाल धाइ। राज्यपालयात ५ दँया अवधि हेतु केन्द्र सरकारया परामर्शं भारतया राष्ट्रपतिद्वारा नियुक्त याइ। कर्नाटक राज्यया जनतां आम चुनावतयेगु माध्यमं २८ सदस्य लोक सभा हेतु नं ल्ययि। विधान परिषदया सदस्य भारतया संसदया उच्च सदन, राज्य सभा हेतु १२ सदस्य ल्यया छ्वइ।

प्रशासनिक सुविधाया निंतिं कर्नाटक राज्ययात् प्यंगु राजस्व विभाग, ४९ उप-मण्डल, २९ जिल्ला, १७५ तालुक तथा ७४५ राजस्व वृत्तय् बायातःगु दु। दक्वं जिल्लाया प्रशासनया अध्यक्ष अनया उपायुक्त (डिपुटी कमिश्नर) जुइ। उपायुक्त छम्ह भारतीय प्रशासनिक सेवाया अधिकारी जुइ व् वय्‌कःया ग्वहालिया निंतिं राज्य सरकारया यक्व उच्चाधिकारी दइ। भारतीय पुलिस सेवां छम्ह अधिकारी राज्यय् उपायुक्त पदय् दयाच्वनि। वय्कःया अधीनय् राज्य पुलिस सेवाया यक्व उच्चाधिकारी दयाच्वनि। पुलिस उपायुक्त जिल्लाय् न्याय व प्रशासन संबंधी ज्याया निंतिं उत्तरदायी जुइ। भारतीय वन सेवां छम्ह अधिकारी वन उपसंक्षक अधिकारी (डिप्टी कन्ज़र्वेटर ऑफ फ़ॉरेस्ट्स)या पदय् तैनात जुइ। वय्‌कः जिल्लाय् गुं व पादप संबंधी मामलाया उत्तरदायी जुइ। दक्वं विभागया विकास अनुभागया जिल्ला अधिकारी राज्यय् थी-थी प्रकारया प्रगति निरिक्षण याइ, दसु राज्य लोक सेवा विभाग, स्वास्थ्य, शिक्षा, कृषि, पशुपालन आदि।

राज्यया न्यायपालिकाया सर्वोच्च थाय् कर्नाटक उच्च न्यायालय ख, गुकियात स्थानीय मनुतय्सं "अट्टार कचेरी" धाइ। थ्व राजधानी बंगलुरुय् दु। थुकिया अधीन जिल्ला व सत्र न्यायालय दक्वं जिल्लाय् तथा निम्न स्तरीय न्यायालय ताल्लुकय् कार्यरत जुइ। कर्नाटक राजया आधिकारिक चिंइ गंद बेरुंड दथुइ दयेकातःगु दु। थुकिया च्वय् घेरेजूगु ४म्ह सिंह प्यखेंर स्वयाच्वंगु दु। थुकियात सारनाथया अशोक स्तम्भं काःगु ख। थ्व चिंइ निगु शरभ दु, गुकिया किसिया छ्यं व सिंहया म्ह दु। कर्नाटकया राजनीतिइ मुख्यतः स्वंगु राजनैतिक पार्टी: भारतीय राष्ट्रीय कांग्रेस, भारतीय जनता पार्टी व जनता दलया हे वर्चस्व दयाच्वंगु दु। कर्नाटकया राजनीतिज्ञतयेसं भारतया संघीय सरकारय् प्रधानमन्त्री व उपराष्ट्रपति थेंन्याःगु उच्च पद नं काःगु दु। वर्तमान संयुक्त प्रगतिशील गठबंधन (यू.पी.ए सरकारय् नं स्वम्ह क्याबिनेट स्तरीय मन्त्री कर्नाटकं दु। थुकिलि उल्लेखनीय पूर्व मुख्यमन्त्री व वर्तमान भारतया क़ानून व न्याय मंत्रालयया वीरप्पा मोइली ख। राज्यया कासरगोड व शोलापुर जिल्लाय् व महाराष्ट्रया बेलगामय् दावाया विवाद राज्यतय्गु पुनर्संगठन कालं निसें दया वइच्वंगुदु।