आधारभूत अन्तर्क्रिया

विकिपिडिया नं
An overview of the various families of elementary and composite particles, and the theories describing their interactions. Fermions are on the left, and Bosons are on the right.

वर्तमान विज्ञान कथं हलिंया दक्वं पदार्थ फर्मियन धाःगु चिधंगु कुचां दयावःगु ख। थन्यागु फर्मियन धाःगु पदार्थया थःगु हे निता भौतिक लक्षण दु। थ्व लक्षणत चार्ज व स्पिन ±12 (आन्तरिक कुं गति वा angular momentum ±ħ2, गनकि ħ रिद्युस्द प्लाङ्क कन्स्त्यान्त ख)। थन्यागु फर्मियनतेसं बोसोन काये-बिये यासें थः-थः दथुइ आकर्षण व विकर्षण दयेकि।

पर्तर्बेसन सिद्धान्त(perturbation theory)य् छज्वः फर्मियनया दथुया अन्तरक्रिया थ्व कथं ब्वयेछिं:

निग्वः फर्मियन दुहांवनि → अन्तर्क्रियाय् बोसोन कायेबिये यासें → निग्वः पाःगु फर्नियन पिहां वनि।

बोसोनया थ्व हिलां न्ह्याबिलें फर्मियनया उर्जा व मोमेन्तम घानाजुइ। अथे जूगुलिं, थ्व अन्तर्कियां फर्मियनया दिशा व गति हिलि। थन्यागु अन्तरक्रियाय् फर्मियनया दथुइ चार्ज नं पानावनेफु। थ्व हिलां फर्मियन दथुइ चार्ज संकेफु, गुकिया लिच्वः कथं फर्मियनया चार्ज हिलावनेफु अर्थात छगू फर्मियनयात मेगु फर्मियनय् हिलाछ्वयेफु। बोसोनतेसं एङ्गुलर मोमेन्तमया छगू इकाइ ज्वना च्वनिगु जूगुलिं, थन्याःगु विनिमयमय् (रिद्युस्द् प्ल्याङ्क कन्स्त्यान्तया इकाइय्) फर्मियनया स्पिन दिशा +12 नं −12य् (वा विपरितय्) हिलावनि।

थन्यागु अन्तरक्रियाया लिच्वः कथं फर्मियनतेसं थःथः दथुइ सालिगु वा घ्वाइगु ज्या याइगु जूगुलिं थन्याःगु "अन्तरक्रिया"यात पुलां भासय् तिबः धाइगु या।

वर्तमानय् थूगु खँ अनुसार, तिबः वा आधारभूत अन्तरक्रिया प्यता प्रकारया दु: गेँसु, विद्युतचुम्बकत्त्व, बमलाःगु अन्तरक्रिया, व बल्लाःगु अन्तरक्रिया। थ्व अन्तरक्रियातेगु परिमाण व पहः सिक्क हे पाः। थ्व खँयात क्वय्‌या बट्टाय् ब्वयातःगु दु। आधुनिक भौतिकशास्त्रीतेसं सकल प्राकृतिक अवस्थातेत थ्व हे आधारभूत अन्तरक्रियाया आधारय् परिभाषित यायेगु व थुइकेगु कुतः यानाच्वंगु दु। नापं, थीथी अन्तरक्रियाया ल्या क्वकायेगु खँयात भिंगुया रुपय् कायेगु या। थन्याःगु एकीकरण सिद्धान्तया निगु दसु थ्व कथं दु-

  • विद्युतीय तिबःचुम्बकीय तिबःयात विद्युतचुम्बकत्त्वय् एकिकरण;
  • विद्युतचुम्बकत्त्वया अन्तरक्रिया व बमलाःगु अन्तरक्रियायात विद्युत-बमलाःगु अन्तरक्रियाय् एकिकरित सिद्धान्त

परिमाण ("सापेक्षिक शक्ति" वा "relative strength") व रेञ्ज("range")या वास्तविक अर्थ जटिल सैद्धान्तिक व्यवस्थाय् जक्क खनेदु। नापं, थ्व बट्टाय् बियातःगु गुणत अनुसन्धान जुयाच्वंगु ख्यःया वैचारिक पद्धतिइ आधारित दु, समय व अनुसन्धानया न्हूगु लिच्वः कथं थनया यक्व खँ चिहाकःगु इलय् हे नाटकीय रुपय् हिलावनेफु

अन्तरक्रिया वर्तमान सिद्धान्त मध्यस्तकर्ता सापेक्षिक शक्ति[१] Long-distance behavior Range (m)
बल्लाःगु अन्तरक्रिया क्वान्तम क्रोमोदाइनामिक्स्
(QCD)
ग्लुअन 1038
(see discussion below)
10−15
विद्युतचुम्बकत्त्व क्वान्तम इलेक्त्रोदाइन्यामिक्स
(QED)
फोतोन 1036
बमलाःगु अन्तरक्रिया इलेक्त्रोविक सिद्धान्त (EWT) W and Z bosons 1025 10−18
गेँसु साधारण सापेक्षवाद
(GR)
ग्राभितन (hypothetical) 1

आधुनिक क्वान्तम मेक्यानिक्सया दृष्टिइ गेँसु स्वया मेगु आधारभूत तिबलय् फर्मियनया प्रत्यक्ष अन्तरक्रिया जुइमखु। थुकिया थासय् फर्मियनतेसं छगू चार्ज घाना जुइ व भर्चुअल पार्तिकल (गःज् बोसोन) हिला अन्तरक्रिया याइ। थन्याःगु भर्चुअल पार्तिकल अन्तरक्रिया घानाच्वनिगु तत्त्व वा तिबःया मध्यस्थकर्ता ख। दसुया निंतिं फोतोनं इलेक्त्रिक चार्जया मध्यस्तता याइ धाःसा ग्लुओनं रंग चार्जया मध्यस्तता याइ।

लिधंसा[सम्पादन]

  1. करिब. See Coupling constant for more exact strengths, depending on the particles and energies involved.