उद्योग: Difference between revisions
m r2.7.3) (रोबॉट: lez:Индустрия की जगह lez:Промышленность जोड़ रहा है |
m r2.7.3rc2) (रोबट: da:Branche तनाच्वँगु |
||
Line ११०: | Line ११०: | ||
[[cv:Промăçлăх]] |
[[cv:Промăçлăх]] |
||
[[cy:Diwydiant]] |
[[cy:Diwydiant]] |
||
[[da:Branche]] |
|||
[[de:Industrie]] |
[[de:Industrie]] |
||
[[diq:Endustriye]] |
[[diq:Endustriye]] |
११:५५, १४ ज्यानुवरी २०१३तक्कया संस्करण
छुं विशेष क्षेत्रय् तःधंगु मात्राय् सामानया निर्माण/उत्पादन वा वृहद कथं सेवा बीगु मानवीय ज्यायात उद्योग (industry) धाइ। उद्योगतयेगु कारणं गुणस्तर दूगु उत्पादन म्हो तकाय् लावइ गुकिलिं मनुतयेगु रहन-सहनया स्तरय् सुधार जुइ व जीवन सुविधाजनक जुयावनि। औद्योगिक क्रान्तिया परिणामस्वरूप युरोप व उत्तरी अमेरिकाय् न्हु-न्हु उद्योग आरम्भ जूवन। थ्व धुंका आधुनिक औद्योगीकरण अरम्भ जुल। थ्व कालय् न्हुगु प्रविधि व उर्जाया न्हुगु साधनतयेगु आगमनं उद्योगतयेत ग्वहालि यात।
मू सिद्धान्त
उद्योगया छुं मू सिद्धान्त थ्व कथं दु-
यक्व मात्राय् उत्पादन (मास प्रोडक्सन)
उद्योगतयेगु मानक डिजाइनया उत्पाद यक्व मात्राय् उत्पन्न जुइ। थुकिया निंतिं स्वचालित ज्याभः व एसेम्बली-लाइन आदिया छ्येलाजुइ।
ज्या इनिगु (डिविजन अफ लेबर)
उद्योगय् डिजाइन, उत्पादन , मार्केटिङ, प्रबन्धन आदि ज्या अलग-अलग मनु वा पुचःलं यायेगु जुइ। परम्परागत कारीगरया निर्माणय् छम्ह हे मनुं सकल ज्या याइ। थुकि जक्क मखु , छगु हे ज्या (दसु उत्पादन)या चिधंगु यक्व ज्यायात बाया यक्व मनुतयेसं छगू जक्क ज्या यायेगु जुइ।
आर्थिक कृयाकलाप
औद्योगिक आर्थिक क्रियाकलापतयेत प्यंगु वर्गय् बायेछिं:
- प्राथमिक ख्यः (प्राइमरी सेक्टर)
थुकिलि मूकथं कच्चा पदार्थया निष्कर्षण (extraction) नाप स्वागु ज्या जुइ। दसु- खनन (माइनिंग) , बुंज्या आदि।
- द्वितियक ख्यः (सेकेन्डरी सेक्टर)
थुकिलि प्रशोधन कारखाना , निर्माण (मैन्युफैक्चरिंग) उद्योग आदि ला।
- तृतीयक ख्यः (टर्शियरी सेक्टर)
थुकिलि सेवा दसु कानून , बैंक , स्वास्थ्य व उत्पादतयेगु वितरणनाप सम्बन्धित उद्योग ला।
- चतुर्थक ख्यः
थ्व अपेक्षाकृत न्हुगु ख्यः ख। थुकिलि ज्ञान आधारित उद्योग ला। दसु अनुसन्धान , डिजाइअन व विकास (R&D); कम्प्यूटर प्रोग्रामन , जैवरसायन आदि थुकिलि ला।
थुकिया अतिरिक्त ५गु ख्यःया अस्तित्व नं दु गुकिलि बिना लाभया ज्या यायेगु ख्यः ख।
उद्योगया प्रकार
- कुटीर उद्योग
- सरकारी क्षेत्रया उद्योग
- पब्लिक ट्रस्ट उद्योग
- एकल स्वामित्व उद्योग
- फुटलूज उद्योग
- पर्यटन उद्योग
- फिल्म उद्योग
उद्योगया आधार
- बुंज्या आधारित
- पशु आधारित
- गुं आधारित
- प्रविधि आधारित
उद्योगया निंतिं आवश्यक सुविधा
- ज्यामि
- उचित जलवायु
- पूजीं
- शक्तिया साधन
- बजाः
- कच्चा पदार्थ
- परिवहन
- सरकारी ग्वहालि
हलिमया मू औद्योगिक क्षेत्र
- शिकागो
- न्युईंग्लेण्ड
- हेम्पशायर
- लंकाशायर
- कुज्ने बस्क
- भिलाई
- बोकरो
- फ़रीदाबाद
- वराणसी
- मोदीनगर
- शिवकाशी
- रामपुर
- फिरोजाबाद
- जमशेदपुर
- आलीगढ़
- लुधियाना
- केलिर्फोनिया- हलीवुड
- केंटुकी
उद्योग पलिस्थाया सिद्धान्त
- वेबर का सिद्धान्त (आइसोडापेन)
- ग्रोथ पोलया सिद्धान्त
- क्लार्कया सेक्टर मोडल