कोहलपुर

कोहलपुर (नेपाली: कोहलपुर) नेपालको लुम्बिनी प्रान्तको बाँके जिल्लाको एउटा नगरपालिका हो। विद्यमान दुई गाउँ विकास समितिहरू राजेना र कोहलपुरलाई गाभेर २०१४ जेठ १८ गते नगरपालिकाको स्थापना भएको हो। यो सहर पूर्व-पश्चिम राजमार्गमा पर्छ र नेपालको सबैभन्दा छिटो विकास हुने ठाउँहरू मध्ये एक हो। छिमेकी सहर नेपालगन्ज दक्षिणमा (१६ किमी [९.९ माइल]), घोराही सहर (१३५ किमी [८४ माइल]) दाङ जिल्लाको पश्चिममा र थप ६ किलोमिटर (३.७ माइल) भारतीय सिमाना छ। वास्तवमा यो नेपालको पश्चिमी क्षेत्रमा बढ्दो सहर हो। यो शहरबाट पूर्व, पश्चिम, उत्तर र दक्षिणमा सडक यातायातको विविधीकरण गर्ने जंक्शन छ।

यो हवाई (नेपालगन्ज एयरपोर्ट) र सडक द्वारा (535 किमी [332 माइल] काठमाण्डौ पश्चिम) द्वारा पहुँच योग्य छ।

कोहलपुर नगरपालिका

कोहलपुर बाँके जिल्लाको दोस्रो नगरपालिका हो, पहिलो नेपालगन्ज हो।

एक नगरपालिकाको रूपमा, कोहलपुरले विकेन्द्रीकृत शक्ति प्रवर्द्धन गर्न केन्द्र सरकारहरूको प्रयासको एक भागको रूपमा बृहत्तर स्थानीय सरकारको स्वायत्तता र अधिक वित्तीय स्रोतहरू ग्रहण गर्नेछ।

राष्ट्रिय संविधान अनुमोदन हुन नसक्दा कोहलपुरको नगरपालिकाको हैसियत पटक–पटक रोकिएको छ । संविधान अनुमोदन गर्ने चौथो समयसीमा २७ मे २०१२ मा छुटेको थियो। यद्यपि, अब सन् २०१८ सम्म यसलाई आधिकारिक रूपमा नगरपालिका घोषणा गरिएको छ।

प्रशासनिक संरचना

कोहलपुर बाँके जिल्ला भित्र पर्छ । बाँके जिल्लाको DDC (जिल्ला विकास समिति) भर्खरै सरकारले नियुक्त गरेको स्थानीय विकास अधिकारीले ग्रहण गरेका छन्। कोहलपुरलाई नगरपालिका घोषणा गरिए पनि संविधान अनुमोदन नहुँदा कार्यान्वय हुन सकेको छैन । हाल, यो गाउँ विकास समिति (VDC) को रूपमा रहन्छ, 9 वटा वार्डहरू, प्रत्येक वडा नागरिक मञ्च (WCF) को साथ एक समुदाय-स्तर प्राधिकरणको रूपमा सेवा गर्दै।

कोहलपुरको गाविस विगत ५ वर्षको सङ्क्रमणकालमा सरकारले मनोनित र नियुक्त सचिवद्वारा व्यवस्थापन गर्दै आएको छ । जिल्ला भित्रका सहरी विकासका आयोजनाहरु कार्यान्वयन हुनु अघि जिल्ला परिषद्ले प्राथमिकतामा राखेर स्वीकृत गरेको हुन्छ । समुदायसँग कानुनी शक्ति नभए पनि कोहलपुरको विकासमा CBOs ले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। WCF मार्फत, तिनीहरूले गाविस र अन्य संस्थाहरूसँग स्थानीय स्तरमा परियोजनाहरू सञ्चालन गर्न सहयोग गर्छन्।

कोहलपुरमा टाउन डेभलपमेन्ट कमिटी (टीडीसी) भनिने स्वायत्त क्षेत्र पनि छ। नेपालमा TDC को उद्देश्य स्थानीय स्तरमा संरचनात्मक रूपमा मानिसहरूलाई संगठित गर्नु र सुधारिएको सेवा प्रवाह प्रणालीको लागि समुदाय र सार्वजनिक क्षेत्रबीच साझेदारी सिर्जना गर्नु हो। TDC को एक स्वायत्त संस्थाको रूपमा स्थिति छ र नेपालमा अधिक केन्द्रीकृत संस्थाहरूसँग अन्तरक्रिया गर्ने अधिकार छ। यसो गर्दा, TDC सँग विकासमा नियन्त्रण र उत्तरदायित्वको तत्व छ, र राज्य कोषको उचित उपयोग र वितरण र सरकारी अधिकारीहरू, गैरसरकारी संस्थाहरू र एजेन्सीहरू बीचको ठूलो अन्तरक्रिया सुनिश्चित गर्दछ। दिइएको क्षेत्र भित्रको TDC ले शिक्षा, खानेपानी, आधारभूत स्वास्थ्य, सरसफाइ र आम्दानीबारे छलफल गर्नेछ र जनगणना तथ्याङ्कमा देखाइएको प्रगतिको अनुगमन र रेकर्ड पनि गर्नेछ।