गेँसु

गुरुत्वाकर्षणं ग्रहतयेत सूर्द्यः नापं थःथःगु परिधिइ तइ।(किपाया मापक्रम मथ्या)

गेँसु छगु प्रकारया तिबः ख। थ्व तिबलं याना मात्रा दूगु वस्तुं थःगु मात्रा अनुसार मेमेगु मात्रा दूगु वस्तुयात थःनापं सालाकायेगु कुतः याइ। न्हिन्हिया जीवनय् थ्व तिबःया यक्व प्रभाव खनेदु। वस्तुतयेत वस्तुया तौल थ्व हे तिबलं बी। बँग्वारा(पृथ्वी)या गेँसुं बँग्वाराय् दयाच्वंगु दक्वं वस्तुतेत थःपाखय् सालिगु याइ। छुं वस्तुया तौल धाःगु व वस्तुया मात्राय् बँग्वारां गेँसु तिबः छ्येला सालिगु प्रक्रियाया लिच्वः ख। थ्व तिबःया कारणं हे पृथ्वीइ वस्तुयात त्वतेबिले वस्तु बँय् कुतुंवनि। गेँसुं ह्वलाच्वंगु वस्तुयात छधि याना छगू पिण्डया रुप बि। अतः, पृथ्वी, सुर्द्यः, व खगोलया सकल पिण्डया आकार थ्व हे बलं निर्धारण याइ। थ्व हे बलया कारणं पृथ्वीं सूर्द्यःयात चाहिलि धाःसा तिमिलां पृथ्वीयात चाहिली। समुद्रया ज्वारभाटा, नगुतयेगु ताप व पृथ्वीइ खनेदूगु यक्व अवस्था थ्व हे बलया लिच्वया रुपय् दइच्वनि। प्रकृतिइ दूगु प्यंगु आधारभूत बलय् थ्व छगू ख। प्रकृतिया प्यंगु बलय् गुरुत्वाकर्षण, विद्युतचुम्बकत्व, बल्लागु व बमलागु आणविक बल ला। थ्व प्यंगु बलय् दकले बमलागु बल गुरुत्वाकर्षण ख। आधुनिक भौतिक शास्त्रं थ्व बलयात आइन्स्टाइनया सामान्य सापेक्षतावादया सिद्धान्तं परिभाषित याइ गुकिया कथं थ्व बल जड वस्तु (इनर्सियल वस्तु) निर्धारण याइगु अन्तरिक्ष समयया वक्रताया लिच्वः ख। सरल न्युटनया ब्रह्माण्डिय गुरुत्वाकर्ष्णया नियमं सकल थें भौतिक अवस्थाया स्थिति निर्धारण या।

स्वया दिसँ

• भौतिकशास्त्र