सुत्तनिपात
| विनय पिटक | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| सुत्त पिटक | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| अभिधम्म पिटक | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
सुत्तनिपात छगू बौद्ध धर्मग्रन्थ ख। थ्व तिपिटकया सुत्तपिटकया खुद्दक निकायया छगू सुत्त मुना ख। सुत्त निपात बुद्धया प्रवचनया संग्रह ख। थ्व बौद्ध साहित्यया प्रारम्भिक ग्रन्थया छगू ब्व ख। रोबर्ट चाल्मर्स [१] नं सुत्तया अर्थ शिक्षणया लगातार सूत्र ख धकाः व्याख्या यानादिल व हरमन ओल्डेनबर्गं निपातया अर्थ चिधंगु संग्रह ख धकाः व्याख्या यानादिगु दु। [२]
प्राचीनता
[सम्पादन]चाल्मर्सं सुत्त निपातया खँ उलि प्राचीन मजूसां थुकी छुं पुलांगु बौद्ध रचनात दुगु खँ कनादीगु दु। [१] भरतसिंह उपाध्याय, [३] मौरिस विन्टरनित्ज, [४] व हाजिमे नाकामुरा [५] मेमेपिं मू बौद्ध विद्वानतेसं धाःसा थुकिया सूत्र बुद्ध धर्मया शुरुया कालया जूगु कथं काइ। सुत्त निपातया छगू टिप्पणी सफू दु गुकियात निद्देस धाइ। थ्व पालि त्रिपिटकय् हे दुथ्याका तःगु दु गुकिलिं थ्व ग्रन्थया प्राचीनतायात क्यनि।
अशोकया भाब्रु शिलालेख वा बैरात देगःया शिलालेखय् नं थ्व धर्मग्रन्थया यक्व ग्रन्थया उल्लेख दु।
ब्व
[सम्पादन]सुत्तनिपातयात न्यागु खण्डय् बायातःगु दु-
- १. उरगवग्गो (नागया अध्याय) : १२पू सुत्त;
- २. चूळवग्गो (चीधंगु अध्याय) : १४पू सुत्त;
- ३. महावग्गो (महा-अध्याय) २. : १२पू सुत्त;
- ४. अट्ठकवग्गो (८गूया अध्याय) : १६पू सुत्त;
- ५. पारायनवग्गो ( परायनया अध्याय) : १६ सुत्त
| सुत्त ल्या | पालि नां | लिखँ |
|---|---|---|
| सुनि १.१ | उरगसुत्तं | नाग |
| सुनि १.२ | धनियसुत्तं | धनियया प्रवचन। |
| सुनि १.३ | खग्गविसाणसुत्तं | धिर्मेय् |
| सुनि १.४ | कसिभारद्वाजसुत्तं | ब्राह्मण कसिभारद्वाज |
| सुनि १.५ | चुन्दसुत्तं | चुन्दया प्रवचन |
| सुनि १.६ | पराभवसुत्तं | पतन |
| सुनि १.७ | वसलसुत्तं | द आउटकास्ट |
| सुनि १.८ | मेत्तसुत्तं | मतिना-दया |
| सुनि १.९ | हेमवतसुत्तं | हेमवतया प्रवचन |
| सुनि १.१० | आळवकसुत्तं | यक्ष आलवकया प्रवचन |
| सुनि १.११ | विजयसुत्तं | म्हया निराशाया प्रवचन |
| सुनि १.१२ | मुनिसुत्तं | ऋषिमुनिया खँय् खँल्हाबल्हा |
२. चूळवग्गो(चीधंगु अध्याय)
| सुत्त ल्या | पालि नां | लिखँ |
|---|---|---|
| सुनि २.१ | रतनसुत्तं | स्वंगू रत्न खँय् प्रवचन |
| सुनि २.२ | आमगन्धसुत्तं | ध्वगिगु ला |
| सुनि २.३ | हिरिसुत्तं | मित्रता सम्बन्धी खँल्हाबल्हा |
| सुनि २.४ | महामङ्गल सुत्त | तःधंगु मंगलमय सुत्त |
| सुनि २.५ | सूचिलोमसुत्तं | यक्ष सुचिलोम सम्बन्धी प्रवचन। |
| सुनि २.६ | धम्मचरियसुत्तं | धर्मी आचरण |
| सुनि २.७ | ब्राह्मणधम्मिकसुत्तं | ब्राह्मणतेगु धर्म वा परम्परा। |
| सुनि २.८ | नावासुत्तं | नांचा वा लःखः |
| सुनि २.९ | किंसीलसुत्तं | छु बांलाःगु ब्यवहार ख? |
| सुनि २.१० | उट्ठानसुत्तं | थःथम्हं जागृत जुयादिसँ! |
| सुनि २.११ | राहुलसुत्तं | राहुलाया प्रवचन |
| सुनि २.१२ | निग्रोधकप्पसुत्तं | वंगिसाया प्रवचन |
| सुनि २.१३ | सम्मापरिब्बाजनीयसुत्तं | उचित बिहार |
| सुनि २.१४ | धम्मिकसुत्तं | भिक्षाटनया पाय्छिगु जीवन |
३. महावग्गो(तःधंगु पुचः)
| सुत्त ल्या | पालि नां | लिखँ |
|---|---|---|
| सुनि ३.१ | पब्बज्जासुत्तं | न्ह्यःने वनेगु |
| सुनि ३.२ | पधानसुत्तं | प्रयास वा कुतः |
| सुनि ३.३ | सुभासितसुत्तं | बांलाक न्ववायेगु |
| सुनि ३.४ | सुन्दरिकभारद्वाजसुत्तं | सुन्दरिकया भारद्वाजया प्रवचन। |
| सुनि ३.५ | माघसुत्तं | माघया प्रवचन |
| सुनि ३.६ | सभियसुत्तं | साभियया प्रवचन। |
| सुनि ३.७ | सेलसुत्तं | सेलया प्रवचन |
| सुनि ३.८ | सल्लसुत्तं | शल्य सुत्र वा बलाया सूत्र |
| सुनि ३.९ | वासेट्ठसुत्तं | वासेट्ठया प्रवचन |
| सुनि ३.१० | कोकालिकसुत्तं | निन्दा याइम्ह कोकालियायात प्रवचन |
| सुनि ३.११ | नालकसुत्तं | नालकया प्रवचन |
| सुनि ३.१२ | द्वयतानुपस्सनासुत्तं | द्वैत अनुपस्सना वा द्वैतानुपश्यन सूत्र । |
४. अट्ठकवग्गो च्यापू वर्ग वा पुचः
| सुत्त ल्या. | पालि नां | लिखँ |
|---|---|---|
| सुनि ४.१ | कामसुत्तं | कामुक सुख |
| सुनि ४.2 | गुहट्ठकसुत्तं | गुफाया अट्ठक |
| सुनि ४.३ | दुट्ठट्ठकसुत्तं | दुष्टया विषयय् अट्ठक |
| सुनि ४.४ | सुद्धट्ठकसुत्तं | शुद्धया विषयय् अट्ठक |
| सुनि ४.५ | परमट्ठकसुत्तं | परम अट्ठक |
| सुनि ४.६ | जरासुत्तं | जरावस्था वा बुरा जूगु आयु |
| सुनि ४.७ | तिस्समेत्तेय्यसुत्तं | तिस्समेत्तेययात ब्यूगु प्रवचन |
| सुनि ४.८ | पसूरसुत्तं | पसुरयात ब्यूगु प्रवचन |
| सुनि ४.९ | मागण्डियसुत्तं | मागण्डियया प्रवचन। |
| सुनि ४.१० | पुराभेदसुत्तं | सी स्वया न्ह्यःया सुत्र |
| सुनि ४.११ | कलहविवादसुत्तं | ल्वापु व विवादया सुत्र |
| सुनि ४.१२ | चूळब्यूहसुत्तं | परिचालनया चिधंगु खँल्हाबल्हा |
| सुनि ४.१३ | महाब्यूहसुत्तं | परिचालनया तःधंगु खँल्हाबल्हा |
| सुनि ४.१४ | तुवटकसुत्तं | त्वरित वा याकनं अर्थ जूगु सूत्र |
| सुनि ४.१५ | अत्तदण्डसुत्तं | दण्ड दुम्हेस्या सूत्र |
| सुनि ४.१६ | सारिपुत्तसुत्तं | सारिपुत्तया प्रवचन। |
५. पारायनवग्गो (पारायन वा पार यायेगु वग्ग)
| सुत्त ल्या | पालि नां | लिखँ |
|---|---|---|
| म्हसीका | वत्थुगाथा | |
| सुनि ५.१ | अजितमाणवपुच्छा | अजितया न्ह्यस |
| सुनि ५.२ | तिस्समेत्तेय्यमाणवपुच्छा | तिस्स मेत्तेय्यया न्ह्यस |
| सुनि ५.३ | पुण्णकमाणवपुच्छा | पुण्णकया न्ह्यस |
| सुनि ५.४ | मेत्तगूमाणवपुच्छा | मेत्तगूया न्ह्यस |
| सुनि ५.५ | धोतकमाणवपुच्छा | धोतकया न्ह्यस |
| सुनि ५.६ | उपसीवमाणवपुच्छा | उपसीवया न्ह्यस |
| सुनि ५.७ | नन्दमाणवपुच्छा | नन्दया न्ह्यस |
| सुनि ५.८ | हेमकमाणवपुच्छा | हेमकया न्ह्यस |
| सुनि ५.९ | तोदेय्यमाणवपुच्छा | तोदेय्यया न्ह्यस |
| सुनि ५.१० | कप्पमाणवपुच्छा | कप्पया न्ह्यस |
| सुनि ५.११ | जतुकण्णिमाणवपुच्छा | जतुकण्णिया न्ह्यस |
| सुनि ५.१२ | भद्रावुधमाणवपुच्छा | भद्रावुधया न्ह्यस |
| सुनि ५.१३ | उदयमाणवपुच्छा | उदयया न्ह्यस |
| सुनि ५.१४ | पोसालमाणवपुच्छा | पोसालया न्ह्यस |
| सुनि ५.१५ | मोघराजमाणवपुच्छा | मोघराजया न्ह्यस |
| सुनि ५.१६ | पिङ्गियमाणवपुच्छा | पिङ्गियया न्ह्यस |
| उपसंहार | पारायनत्थुतिगाथा |
सन्दर्भ
[सम्पादन]
छुं विद्वानत कथं सुत्तनिपातं सकल बौद्ध परम्पराय् दकलय् पुलांगु प्रचलनया वर्णन यानातःगु दु। मेमेपिं अमेरिकी थेरवाद बुद्ध धर्मया भिक्षु बोधि [६] व केआर नर्मन थुकिलि बुद्ध धर्मया यक्व प्रारम्भिक खँ दु धकाः सहमत दु। चिनियाँ बुद्ध धर्मया ग्रन्थय्, अट्ठकवग्गया छगू संस्करण म्वानाच्वंगु दु। निपाताया संस्कृत संस्करणया खण्डित भाग नं ल्यनाच्वंगु दु। [७] निद्देस धाःगु अट्ठक वग्गया विषयवस्तु व परायण वग्गया छुं भागया निगु खण्डया टिप्पणी त्रिपिटकया खुद्दक निकायय् दुथ्याःगु दु। थ्व टिप्पणीयात परम्परागत रुपं शारिपुत्रया च्वखँ (वा वाणी)या रुपय् कायेगु या। थ्व भागय् शारिपुत्रं धयादीगु खँया उपस्थितिं सुत्तनिपातयात प्रारम्भिक रचनाया प्रमाणया रुपय् कायेगु या। [८] [९]
यक्व बौद्ध किम्बदन्तिया उत्पत्ति सुत्तनिपातय् दु गथेकि नालक सुत्तय् असितां सिद्धार्थ गौतमया जन्मया बारेय् याःगु भविष्यवाणी वा जुजु बिम्बिसारया बुद्धनापया नापलायेगु किम्बदन्ती।
हाजिमे नाकामुरां नं सुत्तनिपातायात तसकं प्राचीन संग्रह कथं काःगु दु। वय्कःया कथं अट्ठकवग्ग (सं. ४) व परायण वग्ग (सं. ५) नांया अन्तिम निगु भाग बुद्धया जीवनकालय् हे दयेधुंकूगु ख [१०]। [११]
अमेरिकी थेरवाद भिक्षु भणिस्सारो भिक्षुं धाःसा अझ सूक्ष्म दृष्टिकोण कयादीगु दु । वय्कलं थौंतक झिसं स्यूगु छुं नं खँंया आधारय् सुत्तनिपातयात दकलय् पुलांगु बुद्ध धर्मया ग्रन्थ खः वा मखु धकाः निश्चित रुपं निष्कर्ष पिकाये मफुगु बिचाः यानादी। [१२]
प्रस्तुति
[सम्पादन]सुत्तनिपात ( pali ), गुकियात "निर्देशया चयन", "सुत्तया संग्रह" वा "ग्रन्थया संग्रह" धका अनुवाद यायेछिं, [१३] प्रारम्भिक बुद्ध धर्मया सूत्रया मुना ख। थ्व खुद्दक निकायया न्यागुगु सफू ख। खुद्दक निकाय धाःगु "चीधंगु ग्रन्थ वा चिधंगु प्रवचन" ख। थ्व निकाय थःहे सुत्त पिटकया न्यागुगु भाग ख, गुकिलिं थ्व भागयात सम्भवतः दकलय् पुलांगु भाग दयेकी। [१४]
अधिकांश प्रारम्भिक बुद्ध धर्मया मुना थें थ्व मुनायात वग्ग धाःगु पुचलय् बायातःगु दु। थ्व ग्रन्थय् न्यागु वग्गय् ७०पू सुत्त दु। नापं, छपू प्रस्तावना व छपू उपसंग्रह दु [१५] । मेमेगु त्रिपिटकया भागय् छगू जक्क भाग शैलीगत रुपं थुकिया लिक्क ला: न्हापांगु सगाथा वग्ग (SN.I)। सगाथा वग्ग संयुत्त निकाय (SN)या न्हापांगु भाग ख गुकिया यक्व सुत्तत संवादया रुपय् दयेकातःगु दु। [१५]
सुत्तनिपात त्रिपिटकया मेमेगु भाग स्वया भिन्न खनेदु। थ्व खण्डय् दूगु फुक्क सुत्तत छन्दय् च्वयातःगु दु गुकिलि गबलें गबलें गद्यय् छुं छुं खण्ड नापं ल्वाकज्याना तःगु दु। नापं, थुकिया छुं नं भाग गद्यय् जक मदु। [१६] थुकी ११४९ श्लोक दु। [१७]
सुत्तनिपातया स्वंगु सुत्त प्राचीन बुद्ध धर्मया दकलय् नांजाःगु सुत्तय् ला, गथेकि: (Sn.I.8) मेत्त सुत्त ; (Sn.II.1) रतन सुत्त ( त्रिरत्न या सूत्र); (Sn.II.4) मंगल सुत्त (तःधंगु भिंगु पाठया सूत्र) [१८] थेरवाद परम्पराया संस्कारय् थ्व सूत्रतेगु महत्त्वपूर्ण थाय् दु व विहारय् न्हिंन्हिं पाठ याइ। नापं, छुं छुं विशेष अवसरय् नं थुकियात पाठ याइ। थुपिं रक्षात्मक व आध्यात्मिक आशिर्वादया स्रोत कथं कयातःगु ग्रन्थय् लाः। [१९]
त्रिपिटकय् थीथी थासय् दूगु सूत्र
[सम्पादन]सुत्तनिपातया छुं सुत्तत छगू हे नामं यक्वं मुनाज्याय् खनेदु। थुकिया छुं दसु थथे दु :
- - सेला सुत्त : ( सुनि.३.७ ) सुत्त निपात (Sn) व ( मनि ९२ ) मज्झिम निकायय् ;
- - वसेट्ठ सुत्त : (सुनि.३.९) सुत्तनिपात य् व ( मनि. ९८ ) मज्झिम निकायय् [२०] · ; [१७]
- - मेत्त सुत्त : ( सुनि १.८ ) सुत्त निपातय् व ( खुपा.९ ) खुद्दकपाठ (खुपा)य् ;
- - रतन सुत्त : ( सुनि २.१) सुत्त निपातय् व ( खुपा.६ ) खुद्दकपाठय् ;
- - मंगल सुत्त: ( सुनि.२.४ ) सुत्त निपातय् व ( खुपा.५ ) खुद्दकपाठय् । [२०]
यक्व श्लोक अथे हे निगू बाय् स्वंगू संग्रहय् नं खनेदु, गथेकि :
- - (सुनि १.३) खग्गविसान सुत्त (गैंडा थें याकःचा) या श्लोक ४५ व ४६ गुगु धम्मपद (धप. २३) किसि, श्लोक ३२८ व ३२९ य् नं खनेदु;
- -विनय पिटक २. खण्डक १०.१, दिघावुया बाखँ व मज्झिमा निकायय्। [२०]
चिनियाँ बुद्ध धर्म ग्रन्थय् अट्ठक वग्ग (Sn. IV) या छगू संस्करण, नापं सम्पूर्ण सुत्तनिपात (Sn) या छगू संस्कृत संस्करणया छुं खण्ड लुयावःगु दु [७]।
पुलांगु ब्व
[सम्पादन]खण्ड १. उराग वग्ग
[सम्पादन]खग्गविसानसुत्त, गैंडा सूत्र (Sn.I.3) नं बुद्ध धर्मया छगू प्रारम्भिक रुपयात ब्वयेगु ज्या याःगु खनेदु, गुकिलिं संन्यासया भारतीय परम्पराया लिक्कया कथं व्यक्तिगत खोजयात बः बियातःगु दु । थ्व सूत्रया छगू यक्व पूर्ण संस्करण सन् १९९४य् गान्धारया बुद्ध ग्रन्थय् लुयावःगु दु। थ्व दकलय् प्राचीन ज्ञात भारतीय हस्तलिखित ग्रन्थय् छगू ख। [११]
खण्ड ४ अट्ठक वग्ग व ५ परायण वग्ग
[सम्पादन]निगु खण्ड अट्ठक वग्ग (Sn. IV) व पारयन वग्ग (Sn. V), त्रिपिटकया ल्यंगु खण्ड स्वया यक्व न्ह्यःया धकाः काइगु व बुद्ध धर्मया छगू न्हापाया रुपयात उजागर याइ। थ्व विचाः ग्रन्थया साहित्यिक पक्ष, दकलय् न्हापाया टिप्पणीइ दुथ्याःगु, नापं बौद्ध विश्वासयागु अप्व सामान्य संस्करण स्वया बिस्कं रुपय् व्यक्त याःगु आदिया आधारित दु। [२१] [२२]
लुइस ओस्कार गोमेजं टिप्पणी यानादिगु दु कि थ्व भागतेसं क्रमशः सामान्य रुपय् कामुक सुखया खँ (यौन जक्क मखु), व प्रज्ञा (मुक्तिया लं)या खँ ल्हाइ। बुद्ध धर्मया ध्यानयात समाथ-विपस्सना (न्हापांगु व निगूगु चरण)या अभ्यासया लिक्कया कोणं स्वयेगु याइ, यद्यपि त्रिपिटकय् लिपाया सूत्रय् निगुलिं दथुइ सन्तुलन दयेकीगु कुतः जूगु दु।
"निराकारताया हलिं" वा अरुप्यधातु या नं उल्लेख थन दु। थुकिया आधारय् थ्व च्वखँयात महायानया माध्यमिका संघ नापया निकटतायात क्यनि, गुकिलि शून्यताया अवधारणां केन्द्रिय भूमिका म्हिती। [२१]
थी थी विश्लेषण
[सम्पादन]थ्व च्वखँया थीथी खण्डया दथुइ स्वापूया खँय् थीथी भारतविज्ञ च्वमितेगु थीथी व्याख्या दु: लुइस ओस्कार गोमेजया कथं न्यागु खण्डं छगू एकरुप समष्टि दयेकी; [२१] तिलमान वेटर कथं धाःसा थ्व थीथी खण्डं एकरुप मजुसें छगू समग्र समष्टि दयेकी। वय्कःया कथं छुं सुत्तत (विशेष यानाः Sn.IV.अट्ठक वग्ग या) सिद्धार्थ गौतम स्वया न्ह्यःया तपस्वी पुचःपाखें वःगु जुइफु, व लिपा बुद्ध धर्मया च्वखँय् एकीकृत जुल। आन्द्रे बारेउ थ्व विचाः नाप सहमत दु। [२३]वय्कः कथं सुत्त निपातया खण्डय् छुं नं तार्किक क्रम खने मदु। थ्व कथं थ्व भाग त्रिपिटकया मेमेगु संग्रह स्वया पाः। [२४]
भिक्षु बोधिं थःगु पक्षं बिचाः यानादिल कि :
For the Sutta Nipata, as for all the texts of early Buddhism, the ultimate goal of spiritual training is said to be nibbāna.[२५]
भावार्थ: सुत्त निपात, प्रारम्भिक बुद्ध धर्मया सकल ग्रन्थ थें हे अन्तिम लक्ष्य निब्बान दूगु आध्यात्मिक प्रशिक्षण खः।
नेपालभासय् भाय्हिला
[सम्पादन]नेपालभासय् सुत्तनिपात धर्मरत्न शाक्यं "त्रिशुली" नेपाल सम्बत १११३ स पिथनादीगु दु। थ्व सफू थन ब्वनेछिं।
अंग्रेजी भाय् हिला
[सम्पादन]- The Silent Sages of Old, Suttas from the Suttanipāta न्यानादीप महाथेर, २०१८
- Tr V. Fausbøll, Sacred Books of the East, खण्ड १०, क्लारेन्डन/अक्सफोर्ड, १८८१; मोतिलाल बनारसिदास, दिल्ली (? व डोभर, न्यूयोर्क) द्वारा पुनर्मुद्रित
- Buddha’s Teachings being the Sutta-nipāta or Discourse-Collection, अ. रोबर्ट चाल्मर्स दिल्ली, भारत, मोतिलाल बर्णसीदास प्रकाशक, १९३२ (१९९७स पुनर्मुद्रण), ३०० पृ. .
- Woven cadences of early Buddhists, अनुवाद. ईएम हरे. Sacred Books of the Buddhists vol.15, पून-प्रकाशण. - लण्डन : अक्सफोर्ड विश्वविद्यालय प्रेस, १९४७ इन्टरनेट आर्काइभ (पिडिएफ ११.४ एमबि)
- द ग्रुप अफ डिस्कोर्स, अनुवाद केआर नर्मन, १९८४, पाली टेक्स्ट सोसाइटी, ब्रिस्टल; मूल संस्करणय् आईबी हर्नर व वालपोला राहुलाया वैकल्पिक अनुवाद दुथ्याकातःगु दु ; थुपिं थौंकन्हय् The Rhinoceros Horn and Other Early Buddhist Poems शीर्षकय् पेपरब्याक संस्करणय् उपलब्ध दु ; मूल शीर्षक अन्तर्गत आःया संस्करणय् थुपिं त्वःफिकल, तर उकिया पलेसा भाय् हिलामिया टिप्पणी दुथ्याकातःगु दु, पेपरब्याकय् दुमथ्याकू
- अनुवाद सद्धतिसा, कर्जोन, लण्डन/मानविकी प्रेस, न्यूयर्क, १९८५
- अनुवाद NA जयविक्रम, केलनिया विश्वविद्यालय, २००१
- द डिस्कोर्स कलेक्सन सेलेक्टेड टेक्स्ट्स फ्रम द सुत्त निपात, जोन डी आयरल्याण्ड, एक्सेस टु इनसाइट (बीसीबीएस संस्करण), २०१३। थन सितिकं डाउनलोड यायेछिं।
जर्मन भाय् हिला
[सम्पादन]- ट्र न्यानापोनिका थेरा, वर्लाग बेयरलेन व स्टीनशुल्टे, डी ९५२३६ स्टाम्बच, जर्मनी, ३। औफ्लेज १९९६
थ्व नं स्वयादिसँ
[सम्पादन]- खुद्दक निकाय
- अट्ठकवग्ग व परायणवग्ग, व्यापक रुपं प्रारम्भिक बौद्ध ग्रन्थया रुपय् कायेगु च्वखँ।
- धिर्मेय् सुत्त, व्यापक रूपय् प्रारम्भिक बौद्ध ग्रन्थय् छगू धका हनीगु सुत्त।
लिखँ व लिधंसा
[सम्पादन]लिखँ
[सम्पादन]लिधंसा
[सम्पादन]- ↑ १.० १.१ Buddha's Teachings: Being the Sutta-Nipata or Discourse Collection (en).
- ↑ A Historical and Cultural study of the sutta Nipata.
- ↑ पालि साहित्य का इतिहास | Hindi Book | Paali Saahity Kaa Itihaas - ePustakalay (hi-IN).
- ↑ A History of Indian Literature: A history of Indian literature (in en).
- ↑ Indian Buddhism: A survey with Bibliographical Notes (in en).
- ↑ Bhikkhu Bodhi 2017, p. 13.
- ↑ ७.० ७.१ Hoernlé 1916, p. 709-732.
- ↑ Norman 1983, p. 70.
- ↑ Robert Chalmers 1932, p. xv-xvi.
- ↑ Nakamura 1987.
- ↑ ११.० ११.१ Salomon & Glass 2000.
- ↑ Ṭhānissaro Bhikkhu 2016, p. 226-227.
- ↑ André Bareau 1985, p. 204.
- ↑ Robert Chalmers 1893, p. xiii.
- ↑ १५.० १५.१ Laurence Khantipalo Mills 2015.
- ↑ Bhikkhu Bodhi 2017.
- ↑ १७.० १७.१ Norman 1983.
- ↑ Ṭhānissaro Bhikkhu 2016, p. 3.
- ↑ Bhikkhu Bodhi 2017, p. 41.
- ↑ २०.० २०.१ २०.२ Robert Chalmers 1893.
- ↑ २१.० २१.१ २१.२ Gómez 1976, p. 137-165.
- ↑ Salomon & Glass 2000, p. 15-16.
- ↑ Tilmann Vetter 1988, p. 101-106.
- ↑ André Bareau 1985, p. 204-211.
- ↑ Bhikkhu Bodhi 2017, p. 49.
स्रोत
[सम्पादन]- Bhikkhu Bodhi (2017). The Suttanipata: An Ancient Collection of the Buddha's Discourses and Its Canonical Commentaries. Wisdom Publications, Somerville, Massachusetts, United States, 1116.
- Robert Chalmers (1932). Buddha’s Teachings : Being the Sutta-nipāta Or Discourse-Collection. Motilal Barnasidass Publishers, 300.
- Laurence Khantipalo Mills (2015). Sutta Nipāta. SuttaCentral, Turramurra, New South Wales, Australia, 355.
- Gómez. "Proto-Mādhyamika in the Pāli canon": 137–165.
- Oskar von Hinüber (1996). Handbook of Pali Literature. De Gruyter, Berlin, 257., passage quoted pp. 48–50 (§ 94-99). Retrieved 15 March 2025.
- Hoernlé. "The Sutta Nipata in a Sanskrit Version from Eastern Turkestan".
- Nakamura (1987). Indian Buddhism. A Survey with Bibliographical Notes. Motilal Banarsidass, 423.. Reprint in 2007.
- Norman (1983). Pāli Literature :including the canonical literature in Prakrit and Sanskrit of all the Hīnayāna schools of Buddhism. Otto Harrassowitz, 220.
- Salomon (2000). A Gāndhārī Version of the Rhinoceros Sutra: British Library, Alphabet kharoshthi, Fragment 5B. University of Washington Press, 234.
- Singh, A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century, Pearson, ISBN 978-81-317-1677-9, <https://books.google.com/books?id=Pq2iCwAAQBAJ>
- Ṭhānissaro Bhikkhu (2016). Sutta Nipāta The Discourse Group. Mettā Forest Monastery, Valley Center, California (licence CC BY-NC 4.0), 354., or [१]. Retrieved 15 March 2025.
- Tilmann Vetter (1988). The Ideas and Meditative Practices of Early Buddhism: Mysticism in the Aṭṭhakavagga. Brill Publishers, Leiden, Netherlands, 110.
फ्रेन्च भासं
- . Reprint in 2000 by Éditions Kiron Le Félin, Paris, 299 p. .
पिनेया स्वापू
[सम्पादन]- सुत्तनिपात (Access to Insightय्)
- भिक्षु बोधिंया सुत्त निपात व्याख्यान
- धम्मतक्स डट ओआरजीइ भाय् हिला
- सुत्तनिपात - प्रवचन मुनाat suttacentral.net