बेन्जामिन फ्र्याङ्कलिन

बेन्जामिन फ्र्याङ्कलिन ( ज्यानुवरी १७, १७०६  – अप्रिल १७, १७९०) छम्ह अमेरिकी बहुज्ञ खः । वय्कः छम्ह च्वमि, वैज्ञानिक, आविष्कारक, राजनेता, कूटनीतिज्ञ, मुद्रक, प्रकाशक व राजनीतिक दार्शनिकया कथं नांजाः। थःगु ईया दकलय् प्रभावशाली बुद्धिजीवीइ छम्ह फ्र्याङ्कलिन संयुक्त राज्य अमेरिकाया पलिस्थामि अबुपिं मध्ये छम्ह ख। वय्कः स्वतन्त्रता घोषणापत्रया मस्यौदाकार व हस्ताक्षरकर्ता ; व न्हापांम्ह पोस्टमास्टर जनरल ख।

म्यासाचुसेट्स बे प्रान्तय् जन्म जूम्ह फ्र्याङ्कलिन अमेरिकी उपनिवेशया अग्रणी नगर फिलाडेल्फियाय् छम्ह सफल पत्रपत्रिका सम्पादक व मुद्रक जुयादिल। वय्कलं २३ दँय् द पेन्सिलभेनिया गजेट पिथनादिल वय्कः थ्व व पोररिचर्डस् एलमानाक (Poor Richard's Almanack)पिथना तःमि जुयादिल, गुकियात वय्कलं "रिचर्ड सान्दर्स"या च्वसानामं च्वयादिल। सन् १७६७ धुंका वय्कलं पेन्सिलभेनिया क्रनिकल नाप स्वापू तयादिल, थ्व पत्रिका क्रान्तिकारी भावना व बेलायती संसद व राजया नीतिया आलोचनाया निंतिं नांजा। वय्कः एकेदेमी एन्द कलेज अफ फिलादेल्फियाया अग्रगामी व न्हापांम्ह प्रेजिदेन्त जुयादिल। थ्व सन् १७५१इ पलिस्था जुल व लिपा पेन्सिलभेनिया विश्वविद्यालयय् परिमार्जित जुल। वय्कलं अमेरिकन फिलोसोफिकल सोसाइटीया संगठन यानादिल व न्हापांम्ह सचिव जुयादिल व सन् १७६९ स वय्कः थुकिया प्रेजिदेन्त पदय् निर्वाचित जुयादिल। सन् १७५३इ वय्कःयात बेलायती उपनिवेशया देपुति पोस्टमास्टर-जनरल पदय् नियुक्त यात। थुकिलिं वय्कलं न्हापांगु राष्ट्रिय संचार नेटवर्क दयेकेत ग्वहालि यात।

फ्र्याङ्कलिन सामुदायिक मामिला नापं औपनिवेशिक व राज्य राजनीति, राष्ट्रिय व अन्तर्राष्ट्रिय मामिलाय् नं सक्रिय जुयादिल। लण्डनय् यक्व उपनिवेशया एजेन्टया रुपय् बेलायती संसदं दयेकूगु अलोकप्रिय स्टाम्प ऐन खारेज यायेगु ज्याया नेतृत्व यानादीबलय् वय्कः अमेरिकाय् हिरो जुयादिल । छम्ह कुशल कूटनीतिज्ञया कथं वय्कःयात फ्रान्सया निंतिं न्हापांम्ह अमेरिकी राजदूतया रुपय् व्यापक रुपं प्रशंसा याःगु दु व सकारात्मक फ्रान्को – अमेरिकी सम्बन्धया विकासय् वय्कः छम्ह मू व्यक्तित्व खः। अमेरिकी क्रान्तिया निंतिं फ्रान्सेली ग्वाहालि कायेत वय्कःया कुतः महत्वपूर्ण साबित जुल । सन् १७८५ निसें १७८८ तक्क वय्कलं पेन्सिलभेनियाया प्रेसिदेन्तया रुपय् ज्या यानादिल। वय्कःया जीवनया छुं ई वय्कः दास थुवा जुयादिल व वय्कःया पत्रिकाय् दास न्यायेगु/मीगुया निंतिं विज्ञापन नं दूगु खनेदु। तर सन् १७५०या दशकया लिपांगु इलय् वय्कलं दासताया विरुद्ध तर्क यायेगु शुरु यानादिल। नापं वय्कः छम्ह सक्रिय उन्मूलनवादी जुयादिल, व अफ्रिकन अमेरिकीतेगु शिक्षा व अमेरिकी समाजय् एकीकरणयात प्रवर्द्धन यानादिल।

वैज्ञानिकया रुपय् फ्र्याङ्कलिनया विद्युतया अध्ययनं वय्कःयात अमेरिकी आत्मज्ञान व भौतिक शास्त्रया इतिहासया छम्ह मू व्यक्तित्व दयेकल। वय्कलं गल्फ स्ट्रिम करेन्टया चार्ट व नां नं तयादिल । वय्कःया यक्व महत्त्वपूर्ण आविष्कारय् लाइटनिङ रड, बाइफोकल्स, ग्लास हार्मोनिका व फ्र्याङ्कलिन स्टोभ ला। वय्कलं यक्व नागरिक संगठनत पलिस्था यानादिल गुकिलि लाइब्रेरी कम्पनी, फिलाडेल्फियाया न्हापांगु दमकल विभाग, व पेन्सिलभेनिया विश्वविद्यालय नं ला। फ्र्याङ्कलिनं औपनिवेशिक एकताया निंतिं थःगु प्रारम्भिक व अथक अभियानया निंतिं वय्कःयात "द फर्स्ट अमेरिकन"या नामं म्हसीकिगु या। वय्कः अमेरिकाया पलिस्थाया झ्वलय् स्वतन्त्रताया घोषणापत्र, पेरिस सन्धि, बेलायतनाप शान्ति व संविधानय् हस्ताक्षर याइम्ह छम्ह जक्क मनू ख। अमेरिकन जनभावयात परिभाषित यायेगुलिइ आधारभूत भूमिका म्हितादीम्ह फ्र्याङ्कलिनयात "थःगु युगया दकलय् सफल अमेरिकन व अमेरिकन समाजया आविष्कार यायेगुलि दकलय् प्रभावशाली" धकाः म्हसीकेगु या।

फ्र्याङ्कलिनया जीवन, वैज्ञानिक व राजनीतिक उपलब्धि, अमेरिकाया दकलय् प्रभावशाली पलिस्थामि अबुया रुपय् वय्कःया हैसियतया कारणं वय्कः मदूगु निगू शताब्दी स्वया अप्व ई धुंका तक वय्कःयात $ १०० बिल, युद्धपोतया नां, यक्व नगर व काउन्टी,शैक्षिक संस्था, व मेमेगु सांस्कृतिक थासय् व अमेरिकी राष्ट्रपतिया ओभल अफिसय् वय्कःयात लुमंकेगु या। वय्कःया ३०,००० स्वया अप्व पौ व दस्तावेज द पेपर्स अफ बेन्जामिन फ्र्याङ्कलिनय् मुंकातःगु दु । एन रोबर्ट ज्याक्स तर्गोतं वय्कःया बारेय् धयादीगु दु: "Eripuit fulmen cœlo, mox sceptra tyrannis" ("वय्कलं आकाशं बिजुली व अत्याचारीतेगु ल्हातं राजदण्ड लाकाकायादिल")।