तिबः

तिबः
तिबःतेत वस्तु घ्वायेगु वा सालिगु भौतिक सम्पदाया रुपय् परिभाषित यायेछिं। तिबःधागु गेँसु, चुम्बकत्त्व आदि थें न्याःगु वस्तुइ प्रवेग हयेफूगु भौतिक सम्पदाया लिच्वः ख।
Common symbols	F, F
SI unit	न्युतन
In SI base units	१ किलोग्राम·मितर/सेकेन्द२
Derivations from other quantities	F = m a

भौतिक शास्त्रय् तिबः धाःगु वस्तु सनिगु अवस्था पाइगु छुं नं अन्तरक्रिया ख। मेगु भासय् धायेमाःसा, तिबलं छगू मात्रा दूगु वस्तुया वेग हिलेफु। थन्याःगु हिलाय् सुंकः च्वनाच्वंगु वस्तुयात संकिगु, अर्थात वस्तुया प्रवेगय् हयेगु ज्या नं ला। न्हिन्हिया भासय् तिबःयात सालिगु वा घ्वाइगु अवधारणां थुइकेछिं। सकल तिबःया परिमाण व दिशा दइ। अतः, तिबः छगू दिष्ट (Vector) मात्रा ख। तिबःयात ल्या खायेगु/लनिगु एस आइ इकाइ न्युतन ख धाःसा तिबःया चिं F ख।

न्युतनया द्वितीय नियम अनुसार वस्तुइ दयाच्वनिगु कूल तिबः व वस्तुया मोमेन्तमया ईनाप हिलिगु गति बराबर जुइ। वस्तुया मात्रा स्थीर जुसाः थ्व नियम अनुसार वस्तुया प्रवेग वस्तुइ दयाच्वंगु कूल तिबःनाप समानुपातिक जुइ व थन्यागु प्रवेग तिबःया दिशाय् जुइ। नापं, वस्तुया मात्रा तिबःया विपरित समानुपातिक जुइ। थ्व खँयात सूत्रया रुपय् थथे क्यनेछिं:

${\vec {F}}=m{\vec {a}}$

गनकि बलाचिंतेसं दृष्ट मात्रा (vector quantity अर्थात परिमाण व दिशा दूगु मात्रा)यात क्यनि।

स्वयादिसँ

• भौतिक शास्त्र