ग्रह
.jpg)
आधुनिक दर्शन अनुसार ग्रह बृहस्पति वा पृथ्वी थें न्याःगु नगु चाहिलिगु छगु तःधंगु पिण्ड ख। थ्व छगु नगुया तुलनाय् चिग्वारा जुइ, व थुकिलीं जः दयेकेमफु। ग्रहत ग्वारा आकारया जुइ। ग्रहतयेत कक्षय् चाहिलिगु वस्तुतयेत तिमिला धाइ। सौर्य्य मण्डलय् च्यागु ग्रह दु। प्लूटोयात ग्रहया रुपय् न्हापा नालेगु या। अगस्त २००६स, अन्तरराष्ट्रीय खगोलीय संघया फैसला कथं थ्व छगु बागः ग्रह जुवन। सौर्य्य प्रणालीइ मेगु प्यंगु बागः ग्रह दु: सेरेस, मेकेमेक, इरिस, व हौमिया.
"प्लानेट" खंग्व यवन खंग्व πλανήτης (प्लानेतेस्) नं वःगु ख गुकिया अर्थ "फिरन्ते" वा "सनिगु वस्तु" ख। 1990या दशक तक्क मनुतयेसं सौर्य्य प्रणालीइ दुगु ग्रहया बारेय् जक्क सियाच्वन। जुन 2011स दुने मनुतयेसं 563 अन्य ग्रह म्हसीकल। [१] थ्व सकल न्हु ग्रहत मेगु नगुतयेगु परिक्रमा यानाच्वंगु दु: अतः, थिपिं एक्स्ट्रासोलार ग्रह ख। थ्व ग्रहतयेत "exoplanets" नं धायेगु या।
सौर्य् प्रणालीइ[सम्पादन]
सौर्य मण्डलया ग्रह यवन, हिन्दु वा रोमन द्यःतयेगु नां ख। पृथ्वीया नां धाःसा पा। प्राचीन ईले मनुतयेत पृथ्वी बिस्कं ग्रह धका मच्वंगुलिं थथे जुगु ख। अथेजुसां पृथ्वीयात गब्लें छगु रोमन द्यः तेरा या नामं म्हासीकिगु या। अन्य भाषाय् दसु चिनिया आदिइ थी-थी नां बियातःगु खनेदु। तिमिलातयेत नं द्यःतयेगु व प्राचीन बाखंय् व शेक्सपियर द्वारा च्वयातःगु नाटकया नामं म्हसीकिगु या।
ग्रह[सम्पादन]
सौर्य मंडलया ग्रहतयेगु छगु धलः थ्व कथं दु। सूर्द्यःया नापं निसें तापाक्क तक्कया आधारय् थ्व धलः व्यवस्थित दु।
| ग्रह | चिं |
|---|---|
| बुध |  |
| शुक्र |  |
| पृथ्वी |  |
| मंगल |  |
| वृहस्पति |  |
| शनि |  |
| अरुण |  |
| वरुण |  |
ग्रहया प्रकार[सम्पादन]
खगोलविदतयेसं प्रमुख (वा वास्तविक) ग्रह व क्षुद्र ग्रह वा सूर्द्यः परिक्रमा याइगु चिधंगु पिण्डया बारे वर्णन या। क्षुद्र ग्रहया दसिं क्षुद्रग्रह, धूम्रकेतु, व ट्रान्स नेप्चुनियन वस्तु ख।
सौर्य मण्डलय् ग्रह स्वंगु प्रकारया जुइ:
- स्थलीय वा चट्टानी ग्रह पृथ्वीया समान जुइ - थुकिलि आपालं लोंह दयाच्वनि: बुध, शुक्र, पृथ्वी, मंगल
- जोभियन या वायु विशाल: थ्व ग्रहय् आपालं वायु दै: बृहस्पति, शनि, अरुण, वरुण। अरुणीय ग्रह वायु विशालय् छगु विशेष प्रकारया ग्रह ख, थुकिलि आपालं हाइड्रोजन व हिलियम दइ।
- च्वापुंगु: गब्ले गब्ले स्वंगु प्रकारया ग्रह यम (यम आः वया ग्रह मखुसां) थें न्याःगु ग्रह मनुतायेसं ल्याखा। थन्यागु ग्रहय् आपालं च्वापु दयाच्वनि।
सौर्य प्रणालीइ यक्व पिण्ड ग्रह मजुसां "च्वापुगु" जुयाच्वं। दसिंया निंति सौर्य प्रणालीया पिनेया ग्रहया च्वापुंगु तिमिलात (ट्राइटन थें न्याःगु) कायेछिं।
लिधंसा[सम्पादन]
- ↑ Jean Schneider. Interactive Extra-solar Planets Catalog. The Extrasolar Planets Encyclopedia. 2011-06-23 कथं।
 |
विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: |
