क्यास्पियन सागर

विकिपिडिया नं
क्यास्पियन सागर
क्यास्पियन सागर - मोदिसं तेसा सातेलाइतं काःगु किपा
मोदिसं तेसा सातेलाइतं काःगु किपा
कोअर्डिनेट 41°40′N 50°40′E / 41.667°N 50.667°E / 41.667; 50.667Coordinates: 41°40′N 50°40′E / 41.667°N 50.667°E / 41.667; 50.667
पुकु प्रकार Endorheic, खारा, स्थायी, प्राकृतिक
मूल भोल्गा खुसि, युराल खुसि, कुरा खुसि, तेरेक खुसि

ऐतिहासिक: अमु दरिया

मू पिनेवनिगु थाय् वाष्पिकरण
क्याच्मेन्ट लागा 3,626,000 km2 (1,400,000 sq mi)[१]
ड्रेनेज बेसिन देतः अजरबैजान, इरान, कजाख्स्तान, रुस, तुर्केमिनिस्तान

ऐतिहासिक उज्बेकिस्तान, ताजिकिस्तान, अफ्गानिस्थान

दक्ले अप्वगु हाक 1,030 km (640 mi)
दक्ले अप्वगु ब्या 435 km (270 mi)
सतह लागा 371,000 km2 (143,200 sq mi)
औसत जा: 211 m (690 ft)
दक्ले अप्वगु जा: 1,025 m (3,360 ft)
लयागु मात्रा 78,200 km3 (18,800 cu mi)
ल दैगु ई 250 years
तट हाक1 7,000 km (4,300 mi)
सतह उचाई −28 m (−92 ft)
टापू २६+
बस्ती बाकु (अजरबैजान), राश्त (इरान), अक्ताउ (कजाख्स्तान), मखच्खला (रुस), तुर्कमेनबासी (तुर्कमेनिस्तान)
श्रोत [१]
1 Shore length is an imprecise measure which may not be standardized for this article.
Cossack Stenka Razin क्यास्पियन सागर (Vasily Surikov)

क्यास्पियन सागर (फ़ारसी: دریای مازندران, दरया-ए-माज़ंदरान), एसियाया छगु पुखु ख गुकियात थुकिया वृहत आकारया कारणं सागर धाइगु या। मध्य एसियाय्‌ स्थित थ्व पुखु क्षेत्रफलया हिसाबं हलिंया दकले तधंगु पुखु ख। थुकिया क्षेत्रफल ४,३०,००० वर्ग किलोमिटर व आयतन ७८,२०० घन किलोमिटर दु। थुकिया गनं बाह्यगमन मदु व थुकिया लः वाष्पीकरण द्वारा जक्क पिहां वनि। ऐतिहासिक रूपं थ्व हाकु सागरद्वारा बोस्फ़ोरस, ईजियन सागर व अथे हे कथं भूमध्य सागरनाप स्वागू विश्वास दु गुकिया कारणं थुकियात भूरचनाया आधारय्‌ पुखु धाये मछिं। थुकिया खारापन १.२ प्रतिशत दु। थ्व हलिमया दक्वं समुद्रतयेगु कुल खारापनाया एक-तिहाई ख।

नामोत्पत्ति[सम्पादन]

थ्व विषयय्‌ छुं विवाद दसां यक्व इतिहासकार तयेसं विश्वास या कि क्यास्पियन सागरया नां थुकिया सिथय्‌ च्वनिपिं प्राचीन कास्पी जातिया नामं वःगु ख।[२]

विवरण[सम्पादन]

क्यास्पियन सागरय्‌ हलिमया दक्वं पुखुया लखय्‌ ४०-४४ % लः दु। तुर्कमेनिस्तान ,कज़ाख़स्तान, रूस, अजरबैजान, ईरान थुकिया तटवर्ती देय्‌ ख। थुकिया उत्तरी भाग चिजा जु गन थ्व ५- ६ मिटर जक्क गा वं, दक्षिणीय्‌ धाःसा औसत गहराई १००० मिटरया आसपास दु। क्यास्पियन सागरयात प्राचीन मानकिपाय्‌ क़ाज़्विन नं धाइगु या। थ्व नापं थुकियात ईरानय्‌ दरया-ए-माज़ंदरान नं धाइगु या। हाकु सागर थें थ्व नं ऐतिहासिक व विलुप्त प्यारा-तेथिस सागरया अवशेष है गुकि लगभग ५५ लखः दँ न्ह्यः पृथ्वीया विवर्तनिक (टेक्टोनिक) पर्ततयेगु गतिविधिया कारणं भूमि-बंध जूवन। युरोपं वइगु भोल्गा खुसि, गुकिलिं युरोपया २०% भूमि क्षेत्रयात सिंचित याइ, व हे खुसि क्यास्पियन सागरया ८०% लःया स्रोत ख। थ्व नापं मेगु मू स्रोत युराल खुसि ख। थ्व सागरय्‌ यक्व द्वीप दु, गुकिलि ऑगुर्जा आडा दकले तधं गुकिया हाकः ४७ कि.मि दु।

किपा[सम्पादन]

लिधंसा[सम्पादन]

  1. १.० १.१ van der Leeden, Troise, and Todd, eds., The Water Encyclopedia. Second Edition. Chelsea, MI: Lewis Publishers, 1990, p. 196.
  2. The Book of Iran: The History of Iranian Art, pp. 8, Alhoda UK, 2003, ISBN 9789649449142, ... It seems possible that the name of the Caspian Sea and even the name Qazvin (which is the Arabic form of Caspian), a large city in the north of Iran, may have been derived from this word ...

पिनेया स्वापू[सम्पादन]