कपाय्‌

विकिपिडिया नं

कपाय्‌ छगू कथंया कच्चा पदार्थ ख। थ्व पदार्थ कपाय्‌माँय् बुइ व थुकिया छय्‌ला वसः देकेयागु नापं यक्व ज्याया निंतिं जुइ। कपाय्‌या ग्वाय्‌ छ्येला का दयेकेछिं गुकियात थाना कापः दयेकि।

प्रजाति[सम्पादन]

व्यवसायिक कथं हलिमय् प्यता प्रजाति कपाय्‌मा पिनिगु या। थ्व प्यतां हे कपाय् प्रजाति परापूर्व निसें गृहस्थीकरण यानातःगु खनेदु। थ्व प्रजातित थ्व कथं दु-

  • Gossypium hirsutum (गसिपियम हर्सुतम्)  – उच्च थाय्‌या कपाय्, मध्य अमेरिका, मेक्सिको, क्यारिबियन व दक्षिण फ्लोरिदाया आदिप्रजाति (हलिंया कपाय्‌ उत्पादनया ९०%)
  • Gossypium barbadense (गसिपियम बार्बादेन्से) – ता-हाकःगु ग्वाय्‌दूगु कपाय्, दक्षिण अमेरिकाया आदिप्रजाति (हलिंया कपाय्‌ उत्पादनया ८%)
  • Gossypium arboreum(गसिपियम आर्बोरियम) – सिमाय् ह्वैगु कपाय्, भारत व पाकिस्तानया प्रजाति (हलिंया कपाय् उत्पादनय् २% स्वया म्हो)
  • Gossypium herbaceum(गसिपियम हर्बेसियम) – लेभान्त कपाय्, दक्षिण अफ्रिका व अरब प्रायद्विपया प्रजाति (हलिंया कपाय् उत्पादनय् २% स्वया म्हो)

हलिंया कपाय् उत्पादनय् न्हूगु हलिं(हर्सुतम् व बार्बादेन्से)या निता कपाय्‌या आधिपत्य दु। तर, पुलां हलिंया कपाय् सन् १९०० स्वया न्ह्यः तसकं छ्येलातःगु खनेदु। प्रकृतिइ कपाय्‌या ग्वाय् तुयु, सियु, गुलाफि व वांगु रङ्गय् बुइगु जुसां तुयु कपाय्‌या नाप मेगु कपाय्‌या जेनेतिक्स छ्यास्मिस जुइ धकाः मेमेगु रंगया ग्वाय्‌ दूगु कपाय् तुयु कपाय् दूगु थासय् पीगु मया।

मू उत्पादक[सम्पादन]

हलिंया १०गु कपाय्‌ उत्पादन याइगु देय्‌ (मेत्रिक टनय् कपाय्)
क्रम थाय् देय् २०१० २०११ २०१२
चीन ५,९७०,००० ६,५८८,९५० ६,८४०,०००
भारत ५,६८३,००० ५,९८४,००० ५,३२१,०००
संयुक्त राज्य अमेरिका ३,९४१,७०० ३,४१२,५५० ३,५९८,०००
पाकिस्तान १,८६९,००० २,३१२,००० २,२१५,०००
ब्राजिल ९७३,४४९ १,६७३,३३७ १,६३८,१०३
उज्बेकिस्तान १,१३६,१२० ९८३,४०० १,०५२,०००
टर्की ८१६,७०५ ९५४,६०० ८५१,०००
अस्त्रेलिया ३८६,८०० ८४३,५७२ ९७३,४९७
अर्जेन्तिना २३०,००० २९५,००० २१०,०००
१० तुर्केनिमिस्तान २२५,००० १९५,००० १९८,०००
हलिम २२,७१४,१५४ २४,९४१,७३८ २५,९५५,०९६
स्रोत: FAO (UN Food & Agriculture Organization) [१]

हलिंया, सन् २०११स, मू कपाय् निर्यात याइगु देय्‌, झ्वलं, १) संयुक्त राज्य अमेरिका, २) भारत, ३) ब्राजिल, ४) अस्त्रेलिया व ५) उज्बेकिस्तान ख। हलिमय् कपाय् उत्पादन मयासें आयात याइगु मू थाय् कोरिया, ताइवान, रुस व जापान ख। [२]

लिधंसा[सम्पादन]

  1. Production of Cotton by countries. UN Food & Agriculture Organization (2011). 2013-08-26 कथं।
  2. National Cotton Council of America – Rankings. Cotton.org (2011-03-13). Retrieved on 2011-11-27.

स्वयादिसँ[सम्पादन]