इरान

विकिपिडिया नं
جمهوری اسلامی ايران
जोम्हुरी-ए इस्लामी-ए इरान

इस्लामी गणतन्त्र इरान
इरानयागु ध्वांय Emblem इरानयागु
ध्वांय Emblem
म्ये: सोरुद-ए मेल्ली-ए इरान

इरानयागु नक्सा
इरानयागु नक्सा


राजधानी तेहरान
35°40′N 44°26′E
तधंगु सहर Tehran
औपचारिक भाय फारसी भाषा
सरकार Islamic Republic
 - Supreme Leader Ayatollah Ali Khamenei
 - President Mahmoud Ahmadinejad
Establishment 550 B.C.E Cyrus the Great Overthrew Median Overlords, Persian Empire is born 
 - Revolution Declared February 11, 1979 Overthrew Monarchy 
क्षेत्रफल  
 - फुकं 1,648,195 किमि² (18th)
  (636,372 वर्ग माइल) 
 - लयागु प्रतिशत (%) 0.7%
जनसंख्या  
 - 2005 एस्टिमेटेड 68,467,413 [१] (17th)
 - 1996 सेन्सस् 60,055,488 [२]
 - जनघनत्व 42/किमि² (158th)
(109/वर्ग माइल) 
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) 2005 एस्टिमेट
 - फुकं $561.6 billion (20th)
 - प्रति छ्यं $8,300 (71th)
मुद्रा Rial (ريال) (IRR)
ई क्षेत्र (UTC+3.30)
 - वर्खा (DST) not observed (UTC+3.30)
इन्टरनेट TLD .ir
कलिंग कोड +98

इरान छगु मध्य-एसियाली देय् खः। इरान छगू प्राचीन लहना व समृद्ध तजिलजि दूगु देय् ख। स्वद्वदँ स्वया ताहाकःगु इतिहास दूगु थ्व देसय् थीथी राजवंशं शासनयासें हलिंया इतिहासय् थःगु पृथक पहिचां दयेकूगु दु। वर्तमानय् थ्व देय् छगु सिहा मुस्मां बाहुल देय् ख। थ्व देय्या मूनगर तेहरान ख।

इतिहास[सम्पादन]

थ्व देय् प्राचीन ई निसें हे सिक्क नां जागु देय् खः। थ्व देय्‌यात न्हापा न्हापा पर्सिया धका नं धाई। थ्व देय्‌या जुजुतेगु वंशया बाखनय् आधारित काव्य शाहनामे थ्व देय्या छगू ऐतिहासिक दस्ताबेज ख। थ्व देसय् यक्व प्रभावशाली साम्राज्यत दयेधुंकल दसु- सासानी साम्राज्य

भूगोल[सम्पादन]

थ्व छगु मध्य एसियाली देय् खः। थ्व देय्या पूर्वय् पाकिस्तान व पश्चिमय् इराक ला। थ्व देय्या दक्षिणय् पर्सियन खाडि ला।

अर्थतन्त्र[सम्पादन]

राजनीति[सम्पादन]

थ्व देय् छगु शिहा मुस्मां देय् ख।

प्रशासन[सम्पादन]

इरानयात थीथी प्रान्तय् बायातःगु दु। थ्व देय्‌या प्रान्त थ्व कथं दु-

ल्या उस्तान (प्रान्त) मू नगर पलिस्था (इरान सम्बत) क्षेत्रफल जनसंख्या (सन् २०११) मू नगर मानकिपा भौगोलिक क्षेत्र
आज़रबाएजान पूर्व तब्रेज़ १३१६ ४५६६५० ३७२४६२० मराग़े, मरनद-ओ-मियाने ३८.०५२४६७५ उत्तर ४६.२८४९९२७ पूर्व
आज़रबाएजान ग़र्बी अरोमीए १३१६ ३७६४११ ३०८०५७६ खोई, मयानदवाब-ओ-मेआबाद ३७.५२९६०७१ उत्तर ४५.०४६५४८७ पूर्व
अरदबील अरदबील १३७२ १७६८०० १२४८४८८ पार्स आबाद, मशगीन शेर-ओ-ख़लख़ाल ३८.२४६४७१ उत्तर ४८.२९५०५२ पूर्व
असफ़ेआन असफ़ेआन १३१६ १०७६०२९ ४८७९३१२ काशान, खुमैनी शेर-ओ-नजफ़ आबाद ३२.६५१३९ उत्तर ५१.६७९१९२ पूर्व
अलबुर्ज़ कर्ज १३८९ ५६८३३ २४१२५१३ हशतगरद, नज़र आबाद-ओ-मुहम्मद शेर ३५४९2१७.१६3 उत्तर ५०५७2४४.९५3 पूर्व
ईलाम ईलाम १३५३ २०६१३३ ५५७५९९ ऐवान, देलरान-ओ-आबिदा नान ३३.६३८५३१ उत्तर ४६.४२२६४९ पूर्व
बोशेर बंदर बोशेर १३५२ २२६७४३ १०३२९४९ बराज़ जान, बंदर गुना वे-ओ-ख़ोरमोज २८.९२२०४१ उत्तर ५०.८३३०९२ पूर्व
तीरान तीरान १३५७ १२६९८१ १२१८३३९१ इस्लाम शेर, शेर री-ओ-क़ुदस ३५४१2५९.०३3 उत्तर ५१२०2१६.९८3 शरक़ीमख़तसात: ३५४१2५९.०३3 उत्तर ५१२०2१६.९८3 पूर्व
चेआरमहाल-ओ-बख़तयारी शेरकरद १३५२ १६६३३२ ८९५२६३ बरोजन, फ़र्ख़ शेर-ओ-फ़ारसान ३२.३५५५९४२ उत्तर ५०.८२७४२६७ पूर्व
१० खुरासान जुनूबी[१] बीर जिन्द १३८३ १५१६१९३ ६८५५८१ क़ाइन, तबस, फ़िर्दोस-ओ-नेबनदान ३२.८४६२१५९ उत्तर ५९.२९११४२२ पूर्व
११ खुरासान रिज़वी मशीद १३१६ ११८६८५४ ५९९४४०२ सब्ज़वार, नीशा बोर-ओ-तुर्बत हैदर ये ३६.३ उत्तर ५९.६ पूर्व
१२ खुरासान उत्तर बजनोरद १३८३ २८६४३४ ८६७७२७ शेरो इन, अस्फ़र एन-ओ-गर्मे जा जुर्म ३७.४५२४३८३ उत्तर ५७.३२३५१७७ पूर्व
१३ ख़ोज़िस्तान अएवाज़ १३१६ ६४६०५५ ४५३१७२० दज़ फ़ूल, आबादान-ओ-ख़र मुशीर ३१.५३१७१६२ उत्तर ४९.८८०३२८१ पूर्व
१४ ज़नजान ज़नजान १३५२ २१६७७३ १०१५७३४ अबीर, ख़रमदरे-ओ-केदार ३६.६७०९४ उत्तर ४८.४८५१११ पूर्व
१५ समनान समनान १३५५ ९७६४९१ ६३१२१८ शाएरोद, दामग़ान-ओ-गिर मिसा्र ३५.५७२२६९ उत्तर ५३.३९६०४९ पूर्व
१६ सीसतान-ओ-बलोचिस्तान ज़ाएदान १३३६ १८०६७२६ २५३४३२७ ज़ाबुल, एरानशेर-ओ-चाबेआर २९.४५४५७८६ उत्तर ६०.८५३६४७ पूर्व
१७ फ़ारस शीराज़ १३१६ १२२६६०८ ४५९६६८५ काज़ रूण, जेरम-ओ-मरोदशत २९.६४९६८८४ उत्तर ५२.५०८८६९६ पूर्व
१८ क़ज़वीन क़ज़वीन १३७६ १५६५६७ १२०१५६५ ताकसतान, अलवंद-ओ-अक़बा लियए ३६.२६६८१९ उत्तर ५०.००३८११ पूर्व
१९ क़ुम क़ुम १३७५ ११६५२६ ११५१६७२ क़नवात, जाफ़र ये-ओ-केक ३४.६४३७११ उत्तर ५०.८९०६४ पूर्व
२० कुर्दिस्तान सननदज १३३७ २९६१३७ १४९३६४५ सक़ज़, मरीवान-ओ-बाने ३५.३०२९४२२ उत्तर ४७.००२६३१२ पूर्व
२१ किरमान किरमान १३१६ १८१६७८५ २९३८९८८ सीरजान, रफ़सनजान-ओ-जीरफ़त ३०.२८०२७ उत्तर ५७.०६७०२ पूर्व
२२ करमानशाए करमानशाए १३१६ २४६९९८ १९४५२२७ ईस्लामाबाद ग़र्ब, ेरसीन-ओ-कनगावर ३४.३४६४८१ उत्तर ४६.४२०५५९ पूर्व
२३ केगीलवीए-ओ-बवीराहमद यासोज १३५५ १५६५०४ ६५८६२९ दो गनबद इन, देदशत-ओ-लीकक ३०३९2२५.४७3 उत्तर ५१३६2१.०६3 पूर्व
२४ गुलिस्ताँ गरगान १३७६ २०६३६७ १७७७०१४ गनबद कावूस, अली आबाद कतोल-ओ-बंदर तरकमन ३६.८६३३९१४ उत्तर ५४.४४८५७८२ पूर्व
२५ ग़ैलान रिश्त १३१६ १४६०४२ २४८०८७४ बंदर अनज़ली, लाएईजान-ओ-आ सितारा ३७.२२३४३१ उत्तर ४९.६३५५०९१ पूर्व
२६ लर स्तान ख़ुर्रम आबाद १३५२ २८६२९४ १७५४२४३ बरोजरद, अलीगोदरज़-ओ-दूरूद ३३.४६६६६६७ उत्तर ४८.३५ पूर्व
२७ माज़ंदरान सारी १३१६ २३६८४२ ३०७३९४३ बाबुल, आमिल-ओ-क़ायम शेर ३६.५६५८३३३ उत्तर ५३.०५९७२२२ पूर्व
२८ मर्कज़ी अराक १३२६ २९६१२७ १४१३९५९ सावी, ख़मीन-ओ-महलात ३४.०८००११२ उत्तर ४९.६७७२३३४ पूर्व
२९ हरमज़गान बंदर अब्बास १३४६ ७०६६९७ १५७८१८३ मीनाब, दीबा रज़-ओ-बंदर लंगे २७.१८३३३३३ उत्तर ५६.२६६६६६७ पूर्व
३० हमदान हमदान १३५२ १९६३६८ १७५८२६८ मलाएर, नेआवनद-ओ-तो युसुर कान ३४.८०६५ उत्तर ४८.५१६२४७२ पूर्व
३१ यज़्द यज़्द १३५२ ७३६४७७ १०११३८१ मीबद, अरदकान-ओ-बाफ़क़ ३१.८९६६१ उत्तर ५४.३६०६८ पूर्व

लिधंसा[सम्पादन]

  1. Statistical Centre, Government of Iran. "Selected Statistical Information". 2006-04-14 कथं।
  2. Statistical Centre, Government of Iran. "Population by Religion and Ostan, 1375 Census (1996 CE)". 2006-04-14 कथं।