अजरबैजान

विकिपिडिया नं
Azərbaycan Respublikası
Republic of Azerbaijan
Azerbaijanयागु ध्वांय राष्ट्रीय चिं Azerbaijanयागु
ध्वांय राष्ट्रीय चिं
म्ये: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni
March of Azerbaijan

Azerbaijanयागु नक्सा
Azerbaijanयागु नक्सा


राजधानी Baku किपा:Gerb Baku.GIF
40°22′N 49°53′E
तधंगु सहर Baku
औपचारिक भाय Azerbaijani
सरकार Republic
 - President Ilham Aliyev
 - Prime Minister Artur Rasizade
Independence From the Soviet Union 
 - Declared August 30, 1991 
 - Completed December 25, 1991 
क्षेत्रफल  
 - फुकं 86,600 किमि² (114th)
  (33,436 वर्ग माइल) 
 - लयागु प्रतिशत (%) negligible
जनसंख्या  
 - 2011 एस्टिमेटेड 9,164,600[१] (89th)
 - 1999 सेन्सस् 7,953,438
 - जनघनत्व 106/किमि² (100th)
(274/वर्ग माइल) 
कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) 2011 एस्टिमेट
 - फुकं $94.318 billion[२] (88th)
 - प्रति छ्यं $10,340[२] (89th)
मुद्रा Manat (AZN)
ई क्षेत्र (UTC+4)
 - वर्खा (DST) (UTC+5)
इन्टरनेट TLD .az
कलिंग कोड +994

अजरबैजान (गणतन्त्र अजरबैजान) युरेशियाया दक्षिणी कफकाजया दक्ले तःधंगु व दक्ले अप्व जनसंख्या दूगु देय्‌ ख। पूर्वी युरोप व पश्चिमी एशियाया दथुइ लाःगु थ्व देय्‌या पूर्वय् क्यास्पियन सागर, उत्तरय् रूस, पश्चिमय् टर्की, उत्तर पश्चिमय् जर्जिया, पश्चिमय् आर्मेनिया व दक्षिणय् इरान ला। थ्व देय्‌या क्षेत्रफलय् क्यास्पियन सागरया ३० वर्ग किलोमीटरया ल नं ला। थ्व देय्‌ छगू धर्मनिरपेक्ष व युनिटरी गणतन्त्र ख।

नामाकरण[सम्पादन]

"अजरबैजान" नांया उद्गमयात कया यक्व कथंया अवधारणात प्रस्तुत जूगु दु। थन्याःगु अवधारणाय् दक्ले प्रचलित अवधारणा कथं थ्व देय्‌या नां "अट्रोपटन" खँग्वःलं वःगु ख। अट्रोपट फारसी अकामीनाईड राजवंशया ईया छगू क्षत्रपति ख। वय्‌कःयात अलेक्जेण्डर महाननं आक्रमण याना बुकल व अट्रोपटनयात स्वाधीनता दत। व ईले थ्व क्षेत्र मीदिया अट्रोपाटिया वा अट्रोपाटीनया नामं नांजाःगु जुयाच्वन।

थ्व नांया मू उत्पत्तिया जरा प्राचीन ईरानी पन्थ पारसी धर्मय् दूगु विश्वास दु। आवेस्ताया छगू दस्तावेजय् थ्व खँ धयातःगु दु"âterepâtahe ashaonô fravashîm ýazamaide", प्राचीन फारसीय् गुक्यिआ शाब्दिक अनुवाद "पवित्र अटारे-पटाया फ्रावशीयात झिसं वन्दना याये" जुवइ। अट्रोपटनतयेसं अट्रोपटन (वर्तमान ईरानी अजरबैजान) क्षेत्रय् शासन यात। "अट्रोपटन" नां थःमंतुं छगू प्राचीन-ईरानी, संभवतः मीदन,या यूनानी ध्वन्यात्मक युग्म ख, गुकिया अर्थ "पवित्र अग्निद्वारा रक्षित" जुइ।

इतिहास[सम्पादन]

अजरबैजानय् प्रारम्भिक मानव बस्तितयेगु चिं पाषाण युग धुंकाया ईया खनेदु। ५५० ईसापूर्वय् एक्यूमेनिडा राजवंशं थ्व क्षेत्र त्याये धुंका पारसी धर्मया उदय जुल व लिपा थ्व क्षेत्र अलेक्जेन्डर महानया साम्राज्यया भाग जूवन व लिपा वय्‌कःया उत्तराधिकारी, सेलियूसिडा साम्राज्यया भूभाग जूवन। अल्बानियामि ककेशन मनुतयेसं ४गु शताबदी ईसापूर्वय् थ्व क्षेत्रय् छगू स्वतन्त्र अधिराज्यया पलिस्था यात। ९५-६७ ईसापूर्वय् टिगरानीस २ महाननं थ्व राज्य थःगु अधिकारय् लाकल।

भूगोल[सम्पादन]

लिधंसा[सम्पादन]


एसियाया देय्‌तयेगु धलः

अजरबैजान | अफगानिस्तान | आर्मेनिया | इण्डोनेसिया | इराक | इजरायल | ईरान | उज्बेकिस्तान | उत्तर कोरिया | ओमान | कजाख्स्तान | कतार | क्याम्बोडिया | कीर्गीस्तान | चीन | जापान | ज्योर्जिया | ताजिकिस्तान | तर्कमेनिस्तान | टर्की | थाइल्याण्ड | दक्षिण कोरिया | नेपाल | पाकिस्तान | पूर्व टिमोर | फिलिपिन्स | बहरिन | बंगलादेश | ब्रुनाइ | भारत | भूटान | मलेसिया | मंगोलिया | मालद्विप | म्यानमार | यमन | जोर्डन | रुस | लाओस | लेबानन | भियेत्नाम | संयुक्त अरब ईमिरेट्स् | साइप्रस | साउदी अरबिया | सिंगापुर | सीरिया | श्रीलंका